Σε πολλά γραπτά Αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, όπως στον Ηρόδοτο, παρατηρούμε ότι και μόνο μια πιθανή οργή των θεών, δρούσε αποτρεπτικά υποχρεώνοντας τους ανθρώπους να σέβονται την φύση και κατ΄επέκταση τα δάση.
Μελετώντας δε τη στωική φιλοσοφία παρατηρούμε πως πυρήνας της είναι η θέση και η σχέση του ανθρώπου με τη φύση.
Σύμφωνα με τις απόψεις των Στωικών ο άνθρωπος αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του φυσικού περιβάλλοντός του, διέπεται από τους άτεγκτους φυσικούς νόμους και η ευτυχία και η ευδαιμονία του εξαρτώνται από την αρμονική σχέση του μ’ αυτούς.
H σχέση αυτή είναι απόλυτα συγγενική καθότι ανάμεσα σ’ όλα τα φυσικά όντα υπάρχει η καθολική συμπάθεια.
Πυρήνας και κεντρική ιδέα της στωικής φιλοσοφίας είναι το απόφθεγμα “Oμολογουμένως τη φύσει ζην”.
Σύμφωνα με την άποψη των Στωικών, ο άνθρωπος για να μπορέσει να βρει την ηρεμία και την ευδαιμονία οφείλει να ζει σε αρμονία με τη φύση.
Πρωταρχικό πρόβλημα στη φιλοσοφία τους είναι ο καθορισμός της έννοιας “φύση”.
Tι, δηλαδή ακριβώς, εννοούμε με τον όρο “φύση” και ποια είναι η θέση και η σχέση του ανθρώπου απέναντί της, γιατί μόνο εκείνος που γνωρίζει τη φύση και τη θέση του σ’ αυτήν είναι σοφός.
Όσο για το marketing, ο νοητικά αποσυντονισμένος μέσος κάτοικος του πλανήτη, προτιμά ένα γυαλιστερό αυτοκίνητο από μια καθαρή ατμόσφαιρα…
Θα πρέπει – όμως – να κατανοηθεί πως η μόνη απαραίτητη ύλη για να δομηθεί ένα ανθρώπινο σώμα είναι κατά κύριο λόγο το φαγητό και κατά δευτερεύοντα λόγο έρχονται η κατοικία,
η ενδυμασία,
το αυτοκίνητο και τα λοιπά υλικά αγαθά, όπως αυτά χαρακτηρίζονται, τα οποία παρέχουν τη βιοποριστική στήριξη στο ανθρώπινο σώμα.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σχέση και η σύνδεση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, που αποτελεί γι’ αυτόν το λίκνο της ύπαρξής του, είναι άμεση και βέβαια ο άνθρωπος σε όλους τους πολιτισμούς, έχοντας ανεπτυγμένο το ένστικτο της αυτοπροστασίας, προσπάθησε να καταπολεμήσει ασθένειες χρησιμοποιώντας υλικά προερχόμενα από το φυσικό του περιβάλλον.
Βασίστηκε κυρίως στην παρατήρηση του φυσικού κόσμου.
Έτσι, οι γνώσεις για τις θεραπευτικές δυνάμεις της φύσης χάνονται στα βάθη των αιώνων.
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν πολλά ξυλώδη φυτικά είδη στην καθημερινότητά τους.
Χρησιμοποιούσαν το κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens) στις κατασκευές,
τη δάφνη (Laurus nobilis) και την ελιά (Olea europaea) ως φαρμακευτικά ή εδώδιμα.
Χρησιμοποιούσαν πολλά ποώδη, κυρίως στη διατροφή τους και ως φαρμακευτικά, τα γνωστά μας ως βότανα, όρος που θα ήταν η βάση για τη σύγχρονη ονομασία της επιστήμης των φυτών, τη “Βοτανική”.
Η σύγχρονη επιστημονική ονομασία πολλών φυτών επίσης, βασίζεται σε ονομασίες και
σε χαρακτηρισμούς των αρχαίων Ελλήνων, όπως για παράδειγμα η Aristolοchia, αναφερόμενη από το Διοσκουρίδη ως “άριστα βοηθείν ταίς λοχοίς”
Τα περισσότερα είδη που περιγράφονται από τον Θεόφραστο,
τον Διοσκουρίδη και άλλους αρχαίους συγγραφείς, αναφέρονται για τη σημαντική φαρμακευτική τους αξία, και σε πολλές περιπτώσεις έχουν βοηθήσει τη σύγχρονη ιατρική στην καταπολέμηση διαφόρων παθήσεων, όπως τον τέτανο,
τις ρευματισμές παθήσεις,
τις αιμορραγίες,
τη νεφρίτιδα ως αντισπασμωδικά, αντιφλεγμονώδη ή αναλγητικά!
Σήμερα οι πληροφορίες για τα βότανα λαμβάνονται μέσω εθνοβοτανικών ερευνών, οι οποίες περιλαμβάνουν τη μελέτη των βοτάνων σε σχέση με τον πολιτισμό των ανθρώπων.
Οι εθνοβοτανικές έρευνες περιλαμβάνουν την αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους και το περιβάλλον τους και συνεπώς είναι συμμετοχικές προσεγγίσεις, στις οποίες οι ντόπιοι μπορούν να συνεισφέρουν τις γνώσεις τους σχετικά με τις χρήσεις των φυτών στο περιβάλλον τους.
Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την ταυτοποίηση,
την τεκμηρίωση και τη διατήρηση και χρήση των φαρμακευτικών βοτάνων και όπως λέει και ο εθνοβοτανολόγος Paul Alan Cox, Ph.D. “Όταν οι λαοί ζουν εδώ και πολλές δεκαετίες σε περιοχές όπου η χλωρίδα ποικίλει και μεταδίδουν τις συνταγές τους από γενιά σε γενιά,η χρήση ενός θεραπευτικού φυτού παρέχει τόσες ορθές πληροφορίες όσες και οι κλινικές δοκιμές μεγάλης κλίμακας”
Σήμερα οι ερευνητές συνεχίζουν της μεγάλης κλίμακας μελέτες, ώστε να διερευνηθούν εκτενέστερα οι ενεργές ουσίες των βοτάνων!
Και βέβαια στα βοτανικά ιάματα μπορούμε εύκολα να έχουμε πρόσβαση όλοι.