Η λέξη δηλώνει «μακρύ βίο».
Τη συναντάμε στα συγγράμματα του Ιπποκράτη, ο οποίος με αυτή τη λέξη χαρακτήριζε ανθρώπους που ήταν υγιείς και ζούσαν πολλά χρόνια.
Ο Αριστοτέλης και ο Γαληνός επίσης αναφέρουν τον όρο Μακροβιοτική για να περιγράψουν έναν τρόπο ζωής που περιελάμβανε μια απλή φυσική διατροφή που προήγε τη μακροζωία και την υγεία.
Στον Μεσαίωνα πάλι, αναφέρεται η λέξη από έναν Γερμανό φιλόσοφο και επανεμφανίζεται πλέον στην Ιαπωνία στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου δύο Ιάπωνες ερευνητές κατόρθωσαν να θεραπευτούν από ανίατες ασθένειες τρώγοντας αναποφλοίωτο ρύζι, σούπα μίσο, φύκια ωκεανού και άλλες παραδοσιακές τροφές, κατά το πρότυπο των βουδιστών μοναχών Ζεν.
Ενας από αυτούς, ο George Oshawa, πάει στο Παρίσι γύρω στο 1920 κι εκεί αρχίζει να διδάσκει την υγιεινή διατροφή σε συνάρτηση με το Γιν και το Γιανγκ και την ισορροπία μεταξύ πνεύματος και σώματος σύμφωνα με την Τάξη του Σύμπαντος, όπως διδάσκουν οι Ανατολικοί, και την οποία ονοματίζει με την ελληνική λέξη Μακροβιοτική.
Είναι ιστορικά γνωστό πως στην αρχαία Αθήνα ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, αλλά και ο Πυθαγόρας στη Σάμο ακολουθούσαν νηστείες για την κάθαρση, αλλά επίσης έτρωγαν αγνές, φυσικές τροφές. Η κεντρική ιδέα και στη Μακροβιοτική είναι ίδια, δηλαδή: ακατέργαστες, αγνές τροφές, χωρίς την προσθήκη χημικών ή ζάχαρης και λοιπών τεχνητών ουσιών, καθώς και μια λιτή διατροφή.
Τα υλικά που χρησιμοποιεί η μακροβιοτική δίαιτα είναι κυρίως τα παρακάτω:
1. Δημητριακά ακατέργαστα, όπως ρύζι, σιτάρι, καλαμπόκι, κεχρί, βρώμη και φαγόπυρο και τα αλεύριά τους.
2. Λαχανικά εποχικά.
3. Φύκια θαλάσσης, όπως kombu, wakame, nori. Τα φύκια σε αποξηραμένη μορφή αποτελούν προσθήκη σε πολλά φαγητά, σούπες κτλ.
4. Φασόλια, φακές, ρεβίθια - τα όσπρια αυτά είναι βασικό στοιχείο της διατροφής.
5. Φασόλια σόγιας και παράγωγά τους όπως το μίσο, το οποίο είναι μια πάστα από φασόλια σόγιας που έχει υποστεί ζύμωση και περιέχει Β12, καθώς και βακτηρίδια όμοια με εκείνα του γιαουρτιού. Αλλα παράγωγα είναι το τεμπέ, που μαγειρεύεται και δεν τρώγεται ωμό, και το τόφου, το οποίο είναι γάλα σόγιας (από αλεύρι σόγιας) το οποίο έχει πήξει και δεν έχει υποστεί καμία ζύμωση.
6. Ποτά στα οποία περιλαμβάνονται οι σούπες, το τσάι χωρίς καφεΐνη και ο καφές από καβουρντισμένους σπόρους, όπως, π.χ., κριθάρι. Το τσάι Bancha είναι ελαφρά αλκαλικό, ενώ το τσάι Twig tea είναι καλό για τη χώνευση.
7. Φρούτα, σπόροι, καρύδια, αμύγδαλα και πίκλες.
Αναλογίες και συνδυασμοί:
Κάθε μέρα τουλάχιστον οι μισές τροφές μας πρέπει να περιλαμβάνουν δημητριακά σε ακατέργαστη ή αναποφλοίωτη μορφή: λόγου χάρη, ρύζι, κριθάρι, κεχρί, βρώμη, ζυμαρικά, νιφάδες από διάφορα δημητριακά, όπως σίκαλη, φαγόπυρο και καλαμπόκι.
Καθημερινά καταναλώνουμε 1-2 μπολ σούπα μίσο, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει και διάφορα λαχανικά, φύκια θαλάσσης ή και φασόλια.
Τα λαχανικά τα καταναλώνουμε καθημερινά και θα πρέπει να αποτελούν το 1/3 του γεύματός μας. Σχεδόν καθημερινά και μικρή ποσότητα από σπιτικές πίκλες, που έχουν ευεργετική δράση στο πεπτικό σύστημα.
Τα όσπρια και τα φύκια θαλάσσης αποτελούν το 10-15% της διατροφής μας, με πρώτη επιλογή από τα φασόλια την ποικιλία ατζούκι, που είναι τα πιο εύπεπτα, και μετά ακολουθούν τα ρεβίθια, οι φακές, η φάβα και τα μαυρομάτικα.
Ζωικές τροφές μπορούν να καταναλώνονται σε ποσοστό έως και 15% του συνολικού γεύματος, αλλά να τρώγονται πάντα με λαχανικά μαζί.
Τα ψάρια και τα λοιπά θαλασσινά μπορούν να καταναλωθούν μερικές φορές την εβδομάδα, προτιμάμε ψάρια με άσπρο κρέας, όπως γλώσσες, μπακαλιάρο, πέρκα ή πέστροφα.
Ξηρούς καρπούς μπορούμε να καταναλώνουμε ωμούς ή καβουρδισμένους, όπως αμύγδαλα, καρύδια, ηλιόσπορο (καθαρισμένο), σουσάμι. Για γλυκαντική ουσία μπορείτε να χρησιμοποιείτε σιρόπι από ρύζι ή σιρόπι από κριθάρι για γεύση σε μικρή ποσότητα. Το λάδι επίσης σε περιορισμένη ποσότητα.
Για καρυκεύματα χρησιμοποιήστε το γκομάσιο, ένα μείγμα από καβουρδισμένο σουσάμι και αλάτι θαλασσινό.
Επιπρόσθετα, δαμάσκηνα σε πίκλες Umeboshi (μια γιαπωνέζικη σπεσιαλιτέ που απαιτεί μακρά διαδικασία ζύμωσης και παραγωγής) και σάλτσα σόγιας ταμάρι για τη βελτίωση της γεύσης.
Προσπαθώντας να σας δώσω πληροφορίες για τη μακροβιοτική διατροφή (αρκετές από αυτές τις δανείστηκα από το βιβλίο «Μακροβιοτική και μακροβιοτική κουζίνα», του Μελέτιου Ε. Ασημάκου, εκδ. Πύρινος Κόσμος 2004), αναφέρομαι επιγραμματικά στα πιο σημαντικά σημεία της.
Μπορείτε όμως να πάρετε μια ιδέα κι ένα στοιχείο από όλα αυτά να συμπεριλάβετε στη διατροφή σας. Κερδισμένοι θα είστε όσον αφορά τη βελτίωση της υγείας σας.
Ο συνδυασμός μακροβιοτικής και μεσογειακής διατροφής χαρίζει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, ενέργεια, ευεξία και χόρταση.
Συνταγή:
Κεχρί με σταφίδες (4 μπολ).
Υλικά:
1 κούπα κεχρί,
2 κούπες νερό από φίλτρο ή εμφιαλωμένο,
2 κούπες χυμό μήλου,
1/4 της κούπας σταφίδες,
1/2 κουταλάκι κανέλα,
1 κουταλιά της σούπας χυμό φρέσκου λεμονιού.
Εκτέλεση: Πλένουμε το κεχρί με ζεστό νερό και το στραγγίζουμε. Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το νερό, το κεχρί, τους χυμούς και τις σταφίδες. Μόλις πάρει βράση, χαμηλώνουμε τη φωτιά και σιγοβράζουμε για δέκα λεπτά, ανακατεύοντας ανά διαστήματα. Σκεπάζουμε και αφήνουμε να καθίσει για περίπου 25 λεπτά. Το σερβίρουμε ζεστό.
πηγή:efsyn.gr
Αλίκη Πανοπούλου-Σύμβουλος διατροφής
thalia-botanologia.gr
