Herbal Medicine-Βοτανοθεραπεία Από την αρχαιότητα,τα βότανα εκτιμήθηκαν για τις αναλγητικές και θεραπευτικές τους ικανότητες. Σήμερα ένα ποσοστό περίπου 75% των φαρμάκων μας βασίζονται στις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών. Οι κοινωνίες μας, διά μέσου των αιώνων, ανέπτυξαν τις δικές τους παραδόσεις για να καταφέρουν να κατανοήσουν τα φαρμακευτικά φυτά και τις χρήσεις τους. Κάποιες από αυτές τις παραδόσεις και τις ιατρικές πρακτικές μπορεί να μας φαίνονται παράδοξες και μαγικές, ενώ κάποιες άλλες λογικές και ορθολογιστικές, όλες τους όμως είναι προσπάθειες να ξεπεραστούν οι ασθένειες και ο πόνος και στο τέλος-τέλος να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής. Αυτά με λίγα λόγια ορίζουν την βοτανοθεραπεία.
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα γιατροσόφια της ελληνικής χλωρίδας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα γιατροσόφια της ελληνικής χλωρίδας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 12 Ιανουαρίου 2024

Από το φαρμακείο της φύσης...βότανα για τις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος!

Η παραδοσιακή ιατρική είναι το άθροισμα των γνώσεων,
των δεξιοτήτων και των πρακτικών που βασίζονται στις θεωρίες,
τις πεποιθήσεις και τις εμπειρίες των γηγενών κατοίκων διαφορετικών πολιτισμών, εξηγήσιμες ή μη, που χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση της υγείας, όπως στην πρόληψη,
στη διάγνωση,
στη βελτίωση ή στη θεραπεία σωματικών και ψυχικών ασθενειών. 
Ορισμένα συστήματα παραδοσιακής ιατρικής υποστηρίζονται από τεράστιους όγκους βιβλιογραφίας και αρχεία με τις θεωρητικές έννοιες και τις πρακτικές δεξιότητες, πολλά από τα οποία περνούν από γενιά σε γενιά μέσω της λεκτικής διδασκαλίας. 
Μέχρι σήμερα, σε ορισμένα μέρη του κόσμου, η πλειοψηφία του πληθυσμού συνεχίζει να βασίζεται στη δική του παραδοσιακή ιατρική για να καλύψει τις ανάγκες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. 
Όταν υιοθετείται εκτός της παραδοσιακής κουλτούρας της, η παραδοσιακή ιατρική αναφέρεται συχνά ως "συμπληρωματική και εναλλακτική ιατρική" - thalia/ntina
.................
         #. Από το φαρμακείο της φύσης ιδιαίτερα αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων του αναπνευστικού είναι:
-. για το κρυολόγημα και το συνάχι συνιστώνται: βρασμένο λεμόνι με μέλι και λίγο σκόρδο.
-. επίσης αλατόνερο-θαλασσόνερο για καθαρισμό της μύτης
-. γαργάρα με φασκόμηλο που ανακουφίζει το λαιμό και είναι καλό αντισηπτικό.
-. ακόμη το φασκόμηλο και ο σαμπούκος/κουφοξυλιά βοηθούν στη υποχώρηση του κρυολογήματος και της γρίπης/αφέψημα φύλλων 20-25gr σε 1 λίτρο νερό, πίνουμε 2-3 φλιτζάνια ροφήματα την ημέρα.
-. ενίσχυση του οργανισμού/ανοσοποιητικού έναντι κρυολογήματος, γρίπης κ. ά. με εχινάκεα και πρόπολη αλλά και συμπληρώματα διατροφής - μουρουνέλαιο, βιταμίνες C και Ε και ψευδάργυρο...
-. άμεση ανακούφιση στην καταρροή και γενικά στις ασθένειες του αναπνευστικού προσφέρουν τα αιθέρια έλαια πεύκου και ευκαλύπτου, με εισπνοές ή εντριβές ή εισπνοές ατμών από βρασμένα φύλλα ευκαλύπτου βοηθούν στην αποσυμφόρηση του βλεννογόνου της μύτης.
-. επίσης λίγες σταγόνες από αιθέρια έλαια ευκαλύπτου και αγριοκυπαρισσιού σ’ ένα μπολάκι νερό, όπως πάνω στο καλοριφέρ, ανακουφίζουν το αναπνευστικό και απολυμαίνουν την ατμόσφαιρα. - Νικόλας Σαμαρίδης, Ν.D
Φυσικοπαθητικός – Βοτανολόγος, Α.Π.Θ.
Σημ : Καμιά οδηγία παραδοσιακής χρήσης βοτάνων δεν υποκαθιστά την ιατρική αγωγή!
Σημειώσεις:
– Πριν δοκιμάσουμε οτιδήποτε είναι σημαντικό να συζητάμε τη χρήση του με το γιατρό μας.
– Οι πληροφορίες που παρέχονται προορίζονται μόνο για γενικούς ενημερωτικούς και πληροφοριακούς σκοπούς, δεν προσφέρονται και δεν συνιστούν ιατρική συμβουλή.
– To botanologia.gr είναι, αυστηρά, ένας ιστότοπος ειδήσεων και πληροφοριών σχετικά με τα βότανα.
– Σε καμία περίπτωση, κανένα από τα υλικά που παρουσιάζονται δεν προορίζεται να αντικαταστήσει την επαγγελματική ιατρική περίθαλψη ή την παρακολούθηση από ειδικευμένο ιατρό, ούτε πρέπει να ερμηνεύεται ως τέτοια.
– Δεν χρησιμοποιούμε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη γιατρού μας
– Ελέγχουμε πάντα τις αλλεργίες μας ,ειδικά με τα αιθέρια έλαια.
– Δεν χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που παρέχονται για διάγνωση ή θεραπεία ενός προβλήματος υγείας ή ασθένειας, ή συνταγογράφηση φαρμάκων ή άλλης θεραπείας.
– Πάντα να μιλάμε με το γιατρό μας ή άλλο επαγγελματία υγείας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο ή θρεπτικό, βοτανικό ή ομοιοπαθητικό συμπλήρωμα, ή χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε θεραπεία για ένα πρόβλημα υγείας.
– Εάν έχουμε ή υποψιαζόμαστε ότι έχουμε κάποιο ιατρικό πρόβλημα, επικοινωνούμε αμέσως με το γιατρό μας.
– Δεν παραβλέπουμε την επαγγελματική ιατρική συμβουλή ή την καθυστέρηση στην αναζήτηση επαγγελματικής συμβουλής, επειδή γνωρίζουμε κάτι σχετικό.

Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2023

Χρήση βοτάνων στην παραδοσιακή μας ιατρική

Η παραδοσιακή ιατρική είναι το άθροισμα των γνώσεων,
των δεξιοτήτων και των πρακτικών που βασίζονται στις θεωρίες,
τις πεποιθήσεις και τις εμπειρίες των γηγενών κατοίκων διαφορετικών πολιτισμών, εξηγήσιμες ή μη, που χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση της υγείας, όπως στην πρόληψη,
στη διάγνωση,
στη βελτίωση ή στη θεραπεία σωματικών και ψυχικών ασθενειών. 
Ορισμένα συστήματα παραδοσιακής ιατρικής υποστηρίζονται από τεράστιους όγκους βιβλιογραφίας και αρχεία με τις θεωρητικές έννοιες και τις πρακτικές δεξιότητες, πολλά από τα οποία περνούν από γενιά σε γενιά μέσω της λεκτικής διδασκαλίας. 
Μέχρι σήμερα, σε ορισμένα μέρη του κόσμου, η πλειοψηφία του πληθυσμού συνεχίζει να βασίζεται στη δική του παραδοσιακή ιατρική για να καλύψει τις ανάγκες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. 
Όταν υιοθετείται εκτός της παραδοσιακής κουλτούρας της, η παραδοσιακή ιατρική αναφέρεται συχνά ως "συμπληρωματική και εναλλακτική ιατρική"
Μεταξύ άλλων, τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα συστήματα παραδοσιακής ιατρικής σήμερα περιλαμβάνουν την παραδοσιακή κινεζική ιατρική - TCM, 
την παραδοσιακή ινδική ιατρική - Ayurveda και την παραδοσιακή αραβική - Unani, ιατρική.
Αν και πολλά από τα παραδοσιακά ιάματα διαφέρουν ως προς τις θεραπευτικές τους αρχές, το θεωρητικό υπόβαθρο και οι σχετικές τεχνολογίες, συγκλίνουν σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Έτσι παρατηρούμε ότι ο φλοιός της ιτιάς ως βάση της ασπιρίνης είναι ένα από τα παραδείγματα για το πώς η φύση και η παραδοσιακή γνώση συνέβαλαν στη σύγχρονη ιατρική. 
Πάνω από 3 500 χρόνια πριν, ο φλοιός της ιτιάς χρησιμοποιήθηκε ως αναλγητικό και αντιφλεγμονώδες, από τους Σουμέριους και τους Αιγύπτιους, ως θεραπεία για τους πυρετούς και για να ανακουφίσει τον πόνο του τοκετού από τους αρχαίους Έλληνες γιατρούς. 
Μετά από δοκιμές, ανεπιτυχώς, πάνω από 240.000 ενώσεις για χρήση σε ανθελονοσιακά φάρμακα, η Κινέζα επιστήμονας Tu Youyou, επικεφαλής του Project 523 για να ανακαλύψει μια θεραπεία για την ελονοσία, στράφηκε στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική βιβλιογραφία για ενδείξεις. 
Εκεί, αυτή και η ομάδα της βρήκαν μια αναφορά στην Artemisia annua για τη θεραπεία των περιοδικών πυρετών. 
Το 1971, η ομάδα της Tu Youyou, απομόνωσε την αρτεμισινίνη/artemisinin, μια δραστική ένωση της  Artemisia annua που ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική στη θεραπεία της ελονοσίας. 
Η αρτεμισινίνη/artemisinin συστήνεται πλέον ως η πρώτη και δεύτερη γραμμή θεραπείας για την ελονοσία. 
Το 2015, η dr. Tu Youyou τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής για το έργο της για την ελονοσία, η οποία έχει σώσει εκατομμύρια ζωές.
Η Tu Youyou στράφηκε σε κινεζικά ιατρικά κείμενα από τις δυναστείες Zhou, Qing και Han για να βρει μια παραδοσιακή θεραπεία για την ελονοσία, εξάγοντας τελικά μια ένωση - την αρτεμισινίνη - που έχει σώσει εκατομμύρια ζωές. 
Όταν απομόνωσε το συστατικό που πίστευε ότι θα λειτουργούσε, προσφέρθηκε εθελοντικά να γίνει το πρώτο ανθρώπινο υποκείμενο. 
Είναι η πρώτη επιστήμονας της ηπειρωτικής Κίνας που έλαβε βραβείο Νόμπελ σε επιστημονική κατηγορία και το έκανε χωρίς διδακτορικό, πτυχίο ιατρικής ή εκπαίδευση στο εξωτερικό.
Σήμερα είναι γνωστό πως το 40% των φαρμακευτικών προϊόντων σήμερα προέρχονται από τη φύση και την παραδοσιακή γνώση, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων-ορόσημων: ασπιρίνη και
αρτεμισινίνη. 

Μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτά τα φάρμακα αποκαλύπτει ότι οι επιστήμονες πίσω από αυτά έψαξαν την παραδοσιακή γνώση για να επιτύχουν τις πρωτοποριακές ανακαλύψεις τους.
Εκτός από την αψιθιά και τον φλοιό της ιτιάς, στην πιο γνωστή ομάδα βοτάνων και φυσικών ιαμάτων θα βρούμε τη ροζ μυρτιά/Catharanthus roseus
τον κράταιγο, όπως ο Crataegus laevigata, ο οποίος χρησιμοποιείται για να ενισχύσει την καρδιαγγειακή λειτουργία
τη δακτυλίτιδα/Digitalis purpurea, 
τον αστεροειδή γλυκάνισο/Illicium verum - Tamiflu - και 
τη διοσκορέα/Dioscorea mexicana, η οποία έχει μια εξαιρετικά μακρά ιστορία χρήσης ως φαρμακευτικό βότανο και αναφέρεται στη λαογραφία της Μεσοποταμίας, στο σύστημα Αγιουρβέδα της παραδοσιακής ινδικής ιατρικής, καθώς και 
στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική. 
Ενδιαφέρουσες συνταγές για τη χρήση βασικών βοτάνων στην παραδοσιακή θεραπευτική.
"Στην Ελλάδα, από αρχαιοτάτων χρόνων οι παραδοσιακές θεραπείες μεταφέρθηκαν από "στόμα σε στόμα" και αναπτύχθηκαν πολύ.
Ο τόπος ήταν "ευλογημένος" και πληθώρα βοτάνων τον σκέπαζαν από σε άκρη.
Ήταν όμως και ένας τόπος φτωχός σε πόρους, γεγονός που ανάγκασε τους κατοίκους του, για κάθε βοήθεια, να στρέφονται σε αυτόν και μόνο σε αυτόν.
Ο τόπος αυτός, τόσα χρόνια δεν πρόδωσε τους κατοίκους του!
Έτσι οι παραδοσιακές οικογένειες φρόντιζαν να καλύπτουν τις βασικές ανάγκες τους σε φάρμακα από τον τόπο που ζούσαν. - "δεν θα ξεχάσω ΠΟΤΕ τη μάνα μου να σώζει, στην κυριολεξία, έναν παραδοσιακό κτίστη και το πόδι του, το οποίο είχε πλακώσει μια συστάδα πέτρες τεραστίου βάρους, με μία αλοιφή που έφτιαξε σε ΕΛΑΧΙΣΤΟ χρόνο, από τα λουλούδια/βότανα που είχε στην αυλή της"
Οι άνθρωποι του Ελλαδικού χώρου από αρχαιοτάτων χρόνων εφάρμοζαν σε καθημερινή βάση μπορώ να πω, την πρόληψη -σχεδόν όλα τα βράδια του χειμώνα έπιναν τσάι του βουνού,
χαμομήλι και φασκόμηλο, και όχι μόνο τη θεραπεία.
Δεν περίμεναν να αρρωστήσουν, για να πιούν τσάι,
χαμομήλι και φασκόμηλο,
να φάνε καρύδια,
αμύγδαλα,
μέλι,
σταφίδα,
κάστανα,
μανταρίνια,
πορτοκάλια ή τις φακές τους με μπόλικη ρίγανη, σκόρδο και δάφνη!
Δεν περίμενα να αρρωστήσουν για να κάνουν κάτι!!!
Αλλά και όταν πια αρρώσταιναν, γνώριζαν τους πρακτικούς τρόπους αντιμετώπισης και μόνο σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις θα κατέφευγαν στον γιατρό της περιοχής και αν υπήρχε!!!
Η ρίγανη ήταν σε κάθε σπίτι, όπως και
το θυμάρι,
το φασκόμηλο,
το τσάι και το χαμομήλι, τα οποία αποτελούσαν τα βασικά ιαματικά βότανα και ήταν εκεί, φρουροί της υγείας τους!!!
Φρουροί της υγείας τους μαζί με το ελαιόλαδο, 
το λεμόνι, 
το κρασί,
το ξύδι,
τα φρέσκα φρούτα από τα δέντρα που είχαν στις αυλές τους,
τα άγρια χόρτα που μάζευαν από τα "χωράφια" και τα λαχανικά που έβγαζε ο κάθε τόπος στους αυτοσχέδιους και τόσο τακτοποιημένους λαχανόκηπους/περιβόλια που είχαν σχεδόν όλες οι οικογένειες - δεν θα ξεχάσω ποτέ τον λαχανόκηπο/περιβόλι της γιαγιάς μου!!!
Πόσο μαγικό τον έβλεπα με τα παιδικά μου μάτια!!!
και είχε στην άκρη του μια αυτοσχέδια λιμνούλα!!!
και χάζευα με τις ώρες τα καβουράκια!!!
και τι δεν είχε εκεί!!!
σκόρδα και κρεμμύδια και τις πρώτες ντομάτες της άνοιξης και μετά
μπάμιες,
κολοκυθάκια,
μελιτζάνες,
πιοπεριές,
φασολάκια,
αγγουράκια και το χειμώνα μπρόκολο,
κουνουπίδι και λάχανο!!!
το πεντανόστιμο λάχανο και οι λαχανοντολμάδες!!!
και δεν είχε το περιβόλι της γιαγιάς ντομάτες το χειμώνα, ούτε λάχανο/μάπα το καλοκαίρι.
Και τι δεν έφτιαχναν οι οικογένειες εκείνα τα χρόνια, που σήμερα μας φαντάζουν τόσο, μα τόσο μακρινά!!!
Πρώτα από όλα αποξήραναν όλα τους τα βότανα και τα αρτύματα για το χειμώνα, μετά
τα σιρόπια,
τα βάμματα,
τα λάδια, μαζί με τραχανάδες και χυλοπίτες και τουτουμάκια!!!
Τα αποξηραμένα βότανα δεν έλειπαν από σχεδόν κανένα σπίτι!!!
Ο τρόπος χορήγησης και χρήσης, γνωστός σε όλη την οικογένεια!!!
Τα βότανα που χρησιμοποιούσαν στην ελληνική παραδοσιακή θεραπευτική ήταν:
η ρίγανη
το θυμάρι,
το φασκόμηλο,
το χαμομήλι,
η αγγελική
το βαλσαμόχορτο,
το δεντρολίβανο,
ο δυόσμος - όλα τα σπίτια είχαν δυόσμο στις αυλές τους,
ο βασιλικός!!!
Και βέβαια το ξύδι,
το ούζο, 
το κρασί,
το τσίπουρο,
η ρακή!!!
Και βέβαια σε πολλά μέρη της Πελοποννήσου και σε κάποια νησιά του Ιονίου η περίφημα μαύρη σταφίδα!!!
Αυτό πολύτιμο προϊόν της ελληνικής Γης, που το έτρωγαν τα βράδια με καρύδια και αμύγδαλα!!! 
Και τι δεν ετοίμαζαν με όλα αυτά!!!
και η παράδοση η ελληνική μας λέει...
από την κουζίνα και το φαρμακείο της οικογένειας στην παράδοση της Μάνης:
αγριοράδικο και πικραλίδες σαλάτα, 
φασκόμηλο και πορτοκάλι στο χοιρινό, 
δεντρολίβανο στο κατσικάκι, 
το σερβίρισμα των ψαριών χωρίς λαδορίγανη; ΠΟΤΕ
θυμάρι, 
κεφτεδάκια χωρίς ρίγανη και μαϊντανό; ΠΟΤΕ
και ο βασιλικός, σε αντίθεση με τους Ιταλούς, στον αγιασμό και σαν έκφραση αγάπης και
προσφοράς και βέβαια στο δίσκο σερβιρίσματος του νερού και του καφέ,
συνήθως για έναν καλεσμένο ιδιαίτερης βαρύτητας,
σε ένα αγαπημένο πρόσωπο της οικογένειας,
στον ταξιδιώτη που μόλις επέστρεψε - αυτό ήταν μια ιεροτελεστία!!! - ένα κλαράκι βασιλικού δίπλα στο φλυτζάνι του καφέ ή στο πιατάκι με το γλυκό του κουταλιού!!!
-. στα κρυολογήματα πάντα τσάι του βουνού ή φασκόμηλο με μέλι και λεμόνι και χυμό φρεσκοστυμμένου πορτοκαλιού και ρόδια!!!
ρόδια, με τα οποία έκαναν σιρόπια/πετιμέζι ροδιού και σύκα,
και σταφύλια και πετιμέζι με σταφύλια!!!
-. στον πονόλαιμο γαργάρες με λεμόνι και αλάτι,
-. στους κοιλιακούς πόνους μαντζουράνα και χαμομήλι,
-. στη ναυτία και τη δυσπεψία, χυμό λεμονιού...
     συνεχίζεται...
κείμενο και επιμέλεια κειμένου:ntina/thalia - https://botanologia.gr/chrisi-votanon-stin-paradosiaki-mas-iatriki/

Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου 2023

Γιατροσόφια από διάφορα μέρη της Ελλάδας

Το γιατροσόφι είναι το πρακτικό φάρμακο που χρησιμοποιούσε ο κόσμος παλιότερα, προκειμένου να αντιμετωπίσει μικρά ή και μεγαλύτερα προβλήματα υγείας.
Υπάρχουν πολλών ειδών γιατροσόφια, και είναι σχεδόν σίγουρο ότι ο κάθε άνθρωπος τα έχει χρησιμοποιήσει σε κάποια στιγμή της ζωής του, συνήθως με την προτροπή κάποιου μεγαλύτερου σε ηλικία μέλους της οικογένειας, πολλά δε από αυτά χρησιμοποιούνται ανελλιπώς μέχρι και σήμερα.
Τα περισσότερα γιατροσόφια βασίζονται στη χρήση των φαρμακευτικών βοτάνων, ενώ σε πολλά μέρη της Ελλάδας αποτελούν αξιόλογο μέρος της λαογραφικής παράδοσης του τόπου. 
Αν και η χρήση τους έχει αμφισβητηθεί από τους οπαδούς της κλασικής ιατρικής, τα περισσότερα γιατροσόφια δεν παύουν να έχουν στέρεη επιστημονική τεκμηρίωση και να αποτελούν τον "πρόδρομο" των δημοφιλών βοτανικών καλλυντικών και φαρμακευτικών σκευασμάτων που κυκλοφορούν στο εμπόριο και στα φαρμακεία στις μέρες μας.
Παρά το γεγονός ότι τα γιατροσόφια συνήθως βασίζονται σε σχετικά "αγνές" και "ακίνδυνες" πρώτες ύλες, οι ειδικοί συνιστούν προσοχή στη χρήση τους, ειδικά αν το άτομο που πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει έχει ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων.
Ας δούμε κάποια πολύ γνωστά γιατροσόφια που έχουν φτάσει μέχρι εμάς σήμερα - είναι μαρτυρίες γηραιών κατοίκων από διάφορες περιοχές της Ελλάδας!
-. ο ζεστός φιδές με λεμόνι ήταν, αλλά και είναι γιατροσόφι για το κρυολόγημα, αλλά και φιδές με κρασί και μέλι, σε επόμενο άρθρο θα σας δώσω τη συνταγή!!!
-. τσίμπημα κουνουπιού: κοπανισμένα φύλλα λεβάντας ή λίγο ξίδι για να μειωθεί η κοκκινίλα και η φαγούρα.
-. κρυολόγημα και πυρετός: σούπα φιδές με πολύ λεμόνι,
ροφήματα με χαμομήλι,
φασκόμηλο,
ρίγανη,
υδρατμοί ρίγανης ή θυμαριού!
-. κάψιμο: κατάπλασμα με φύλλα λεβάντα, πολτοποιημένα με τα δάχτυλά, ώστε να αρχίσουν να βγάζουν τους χυμούς τους!
-. τσίμπημα εντόμου: λάδι λεβάντας πάνω στο πονεμένο σημείο ή κοπανισμένα φύλλα λεβάντας 
-. τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας: απομάκρυνση του κεντριού και εντριβή με φύλλα μολόχας ή επάληψη με λάδι βάλσαμου!
πιο παλιές μαρτυρίες αναφέρουν πως το τσίμπημα μέλισσας ή τσίμπημα σφήκας, το αντιμετώπιζαν με κατάπλασμα από την κοινή μολόχα, 
με κατάπλασμα κριθάλευρου ανακατεμένου με ξύδι και αν δεν είχαν κάτι από αυτά έσταζαν λίγες σταγόνες από το γάλα της συκιάς μόνο και αποκλειστικά στο πονεμένο σημείο!
αν δεν είχαν ούτε αυτό έκαναν επιθέματα με άλμη ή θαλασσόνερο στο πάσχον σημείο!
-. τσίμπημα μέλισσα: κατάπλασμα στο σημείο από πολτοποιημένα φύλλα δυόσμου!
-. τσίμπημα σφήκα: κατάπλασμα στο σημείο από πολτοποιημένα φύλλα δυόσμου ή πολτοποιημένο σκόρδο στο σημείο του τσιμπήματος.
-. τσίμπημα αράχνης: κατάπλασμα στο σημείο από πολτοποιημένο φύλλο λάχανου
-. τσίμπημα σκορπιού: πολτοποιημένο σκόρδο κατάπλασμα στην πληγή.
-. στραμπουλήγματα, 
πρηξίματα
χτυπήματα: καταπλάσματα από μπόλικο, μπόλικο κοπανισμένο κρεμμύδι και μετά δέσιμο  με καθαρό πανί! - ας θυμηθούμε: παραδοσιακές, αρχαιότατες τεχνικές θεραπείας με κρεμμύδι
-. μελανιάσματα: μια χούφτα από πολτοποιημένα φύλλα μαϊντανού επίθεμα πάνω στην μελανιά - ας θυμηθούμε: μελανιά, πως να την εξαφανίσουμε το γρηγορότερο
-. κοιλόπονος: ροφήματα χαμομηλιού, φασκόμηλου ή βράζανε τσίπουρο με νερό και ζάχαρη και το έπιναν
-. πονόδοντος: ούζο ή γαρύφαλλο στο δόντι που πονάει ή δάγκωναν μια φρέσκια σκελίδα σκόρδου με το πονεμένο δόντι, ώστε ο χυμός του να εισχωρήσει σε αυτό ή
άπλωναν ένα πολτοποιημένο σκόρδο πάνω στο πονεμένο δόντι ή έκαναν μπουκώματα με ρόφημα χαμομηλιού
-. στομαχόπονος: έπιναν λικέρ από κράνα.
-. πόνος αυτιού: σταγόνες από ζωμό ψημένου πράσου!
-. πόνος λαιμού: τσάι με κονιάκ και λίγο μαυροπίπερο ή ρόφημα χαμομηλιού, φασκόμηλου ή τσάι του βουνού
-. κολικός: ρόφημα από τριβόλια, 
αγριάδα, μαζί με τη ρίζα της και από τη φούντα του καλαμποκιού- έπιναν το ρόφημα!
-. αμυγδαλές: έβραζαν σπόρια ροδιού με λίγο νερό,
στράγγιζαν και το χυμό και τον φύλαγαν σε ένα βάζο και κάθε φορά που πονούσε ο λαιμός έκαναν γαργάρες, τα αποτελέσματα ήταν άμεσα.
-. πόδια που πονάνε: έκαναν εντριβές με χλιαρό ούζο...
                      συνεχίζεται...
κείμενο και επιμέλεια κειμένου:ntina/thalia -botanologia.gr

Πέμπτη 19 Ιουλίου 2018

Βότανα της ελληνικής χλωρίδας και γιατροσόφια του ελληνικού χώρου

Με τον γενικό όρο φαρμακευτικά φυτά χαρακτηρίζονται όλα εκείνα τα φυτά που περιέχουν δραστικές ουσίες που κατά τη λήψη τους από ζώντες οργανισμούς παρουσιάζουν την ιδιότητα του φαρμάκου.
Τα φαρμακευτικά φυτά είναι τα αρχαιότερα θεραπευτικά μέσα που ανακάλυψε ο άνθρωπος για την θεραπεία του και την ανακούφισή του από τους πόνους.
Ο πρωτόγονος άνθρωπος στην αγωνία επιβίωσής του άρχισε ν΄ αναζητά ιδιαίτερα βότανα που θα του χάριζαν θεραπεία, σ΄ αυτό τον βοήθησε και η παρατήρηση των ζώων της περιοχής του -ας θυμηθούμετην ιστορία "Tα ζώα – φαρμακοποιοί, μιά μικρή ιστορία με μεγάλο ενδιαφέρον"
Έτσι η ανακάλυψη - αναγνώριση και θεραπευτική ταξινόμηση των θεραπευτικών βοτάνων από τον άνθρωπο θεωρείται η αρχαιότερη συστηματική δραστηριότητά του στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Ο δε πρωτοεμφανιζόμενος "μάγος/θεραπευτής" ανά την υφήλιο και στην ουσία ικανότατος βοτανολόγος, όπως απέδειξε ο πατέρας της σύγχρονης εθνοβοτανικής Richard Evans Schultes, o Αμερικανός βιολόγος, που που πέθανε τον Απριλίου του 2001, ήταν πιθανότερα το αρχαιότερο επάγγελμα.
Ο αριθμός των φαρμακευτικών βοτάνων και φυτών στη λαϊκή ιατρική, ακόμα και σήμερα, είναι μεγαλύτερος από εκείνον που χρησιμοποιούνται ως τροφή
Φαρμακευτικά φυτά, τα οποία χρησιμοποιούνταν εμπειρικά από πρακτικούς γιατρούς κι από τις γιαγιάδες μας εδώ και χιλιετίες, αποτελούν την πρώτη ύλη για την φαρμακοβιομηχανία
Μέχρι που οι Έλληνες επιστήμονες και ερευνητές αποφάσισαν να ασχοληθούν σοβαρά.
Ξαναβρήκαν την αγγουρίτσα και τον δακτυλίτη -που βοηθούν στις παθήσεις της καρδιάς, την αρμπαρόριζα, 
την ασφάκα, 
τη βαλεριάνα,
τη δάφνη, 
το δενδρολίβανο, 
το δίκταμο της Κρήτης, 
τον δυόσμο, 
το θυμάρι, 
τη λεβάντα, 
τη λυγαριά, 
το μελισσόχορτο, 
τη μυρτιά, 
τη ρίγανη, 
τη μέντα ή την τσουκνίδα. 
Περιέγραψαν το χημικό προφίλ των βοτάνων, ανέλυσαν τις ουσίες που εκκρίνουν και είδαν, με μεγάλη τους έκπληξη, πως πολλά από αυτά μπορούν ακόμη και να δημιουργήσουν ισχυρή αντίσταση στη γήρανση των κυττάρων.
Οι Έλληνες επιστήμονες μπορούν πια να πουν με σιγουριά πως η ασφάκα/φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticos, βρίσκεται ανάμεσα στα βότανα εκείνα που εκκρίνουν αντιοξειδωτικές ουσίες, ικανές να προκαλέσουν ανάσχεση της κυτταρικής γήρανσης.
Η μισή Ευρώπη "φυτρώνει" στην Ελλάδα
Ολόκληρη η Μεσόγειος είναι γεμάτη από φαρμακευτικά βότανα.
Η Ελλάδα έχει ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα: είναι χωρισμένη σε πολλά κομμάτια, γεωγραφικά, κι έτσι τα βότανα αυτά βρήκαν χώρο, όπου απομονώθηκαν και είχαν την ευκαιρία να εξελιχθούν.
Όπως εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής στον Τομέα Βοτανικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Νίκος Χριστοδουλάκης, η περίπτωση της χώρα μας είναι μοναδική.
"Τα μισά από τα φυτά της ευρωπαϊκής χλωρίδας εντοπίζονται στη χώρα μας.
Πρόκειται για περίπου 5.000 ταξινομικές μονάδες, κι από αυτές 500-600 έχει αποδειχθεί πως κρύβουν πολύ μεγάλη φαρμακευτική αξία.
Είναι τα φυτά που χρησιμοποιούσε ο Ιπποκράτης, εκείνα που αναφέρουν ο Γαληνός και ο Διοσκουρίδης και που μέσα στη δίνη των χημικών εργαστηρίων ξεχάστηκαν, για να αποκτήσουν και πάλι αξία, τις τελευταίες δεκαετίες"
Τα χαρακτηριστικά και οι ιδιοτροπίες του μεσογειακού οικοσυστήματος "αναγκάζουν" τα βότανα να αποκτούν φαρμακευτικές ιδιότητες.
Για εκείνα, αυτό που σε μας φτάνει ως ίαμα, είναι το όπλο τους σε έναν προσωπικό αγώνα επιβίωσης, κάτω από συνθήκες έντονου στρες.
"Και μάλιστα, διαφορετικού στρες, ανάλογα με την εποχή.
Το καλοκαίρι δοκιμάζονται από την ξηρασία, 
τις υψηλές θερμοκρασίες, 
την υψηλή αφυδάτωση στην ατμόσφαιρα και το έδαφος καθώς και την υψηλή ακτινοβολία.
Τον χειμώνα πάλι, καλούνται να αντιμετωπίσουν θερμοκρασίες χαμηλές, συχνά υπό του μηδενός, και ότι αυτό συνεπάγεται για το σύστημά τους.
Ως άμυνα, λοιπόν, παράγουν ουσίες που τα βοηθούν να αποφύγουν την αφυδάτωση, τους κινδύνους από τα έντομα, την ηλιακή ακτινοβολία και την ξηρασία.
Κι αυτές οι ουσίες είναι οι φαρμακευτικές για εμάς", τονίζει ο κ. Χριστοδουλάκης.
1. βασιλικός
Οι φαρμακευτικές του ιδιότητες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα.
Ο Θεόφραστος και ο Διοσκουρίδης το αναφέρουν ως ώκιμον, ενώ κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους πέραν της φαρμακευτικής και αρτυματικής χρήσης του διαδόθηκε πολύ και ως καλλωπιστικό φυτό. 
Από τα φύλλα του βασιλικού αποστάζεται αιθέριο έλαιο, το βασιλικέλαιο, το οποίο έχει όμορφο άρωμα, περιέχει διάφορα δραστικά συστατικά μεταξύ των οποίων και η λιναλοόλη, ένα αποτελεσματικό εντομοαπωθητικό.
Το βότανο πρέπει να κόβεται πριν αρχίσει η άνθηση και να ξηραίνεται σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Από τα άνθη και τα φύλλα του παράγεται ένα αφέψημα διουρητικό και καταπραϋντικό των στομαχικών και εντερικών παθήσεων.
2. δίκταμο
Το πιο γνωστό είδος είναι το Ορίγανον ο δίκταμος/Οriganum dictamnus, ή δίκταμο της Κρήτης, με τα γκριζοπράσινα, χνουδωτά φύλλα, το οποίο πολλοί βράζουν και πίνουν αντί για τσάι.
Εκτός από εξαιρετικό αφέψημα, το δίκταμο έχει και θεραπευτικές ιδιότητες.
Είναι αντισηπτικό, επουλωτικό τραυμάτων, καταπραϋντικό του πεπτικού συστήματος, χρησιμοποιείται κατά της γρίπης και του κρυολογήματος.
Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι στην Κρήτη όταν οι Κρητικοί τόξευαν τα άγρια κατσίκια και δεν κατάφερναν να τα σκοτώσουν αλλά τα πλήγωναν, αυτά μασούσαν δίκταμο για να γλείψουν στη συνέχεια τις πληγές τους και έτσι να θεραπευθούν.
3. θυμάρι
Το θυμάρι είναι ένα από τα 120 περίπου είδη του γένους θύμος, ένα από τα φυτά που ο Θεόφραστος είχε ονομάσει φρύγανα.
Ο Αριστοφάνης στους "Αχαρνής" αναφέρει ότι στη φτωχή Αττική γη φυτρώνει το θυμάρι και το φασκόμηλο και ο Διοσκουρίδης αναφέρει τις χρήσεις του τόσο ως αρτύματος όσο και ως φαρμακευτικού φυτού.
Από τα άνθη του παίρνουμε με απόσταξη αιθέριο έλαιο, το θυμέλαιο, το οποίο περιέχει μια ισχυρά αντισηπτική χημική ένωση, τη θυμόλη. 
Μερικές φορές τα θυμάρια καλλιεργούνται ακριβώς για την παραγωγή αιθερίου ελαίου.
Από τους αρχαίους χρόνους, το θυμάρι χρησιμοποιείται ως φάρμακο. 
Συνιστάται για την καταπολέμηση πολλών μολυσματικών ασθενειών του γαστρεντερικού σωλήνα, των ουροφόρων αγωγών και των πνευμόνων. 
Με το βρασμένο θυμάρι καταπολεμούσαν αποτελεσματικά την ψώρα. 
Το αιθέριο έλαιό του/θυμόλη χρησιμοποιείται σε οδοντόπαστες, σε σαπούνια και σε αντισηπτικά παρασκευάσματα. 
Χρησιμοποιείται επίσης στην κτηνιατρική και ως μυρωδικό στη μαγειρική.
4. τσουκνίδα
Οι τρίχες της τσουκνίδας είναι στην πραγματικότητα λεπτοί, μυτεροί γυάλινοι σωλήνες που μοιάζουν με τη βελόνα μιας σύριγγας.
Το πάνω, μυτερό άκρο τους είναι καλυμμένο με ένα εύθραυστο κυστίδιο, ενώ το κάτω άκρο τους είναι ελαφρώς διογκωμένο και καλύπτεται από μια ομάδα μικρότερων κυττάρων, τα οποία δίνουν στη βάση της τρίχας κάποια ελαστικότητα. 
Το διογκωμένο κάτω άκρο της τρίχας περιέχει δραστικές ουσίες, όπως ισταμίνη, 
μυρμηκικό οξύ και ακετυλχολίνη.
Όταν κάποιος αγγίξει την τρίχα τότε η πίεση που ασκείται οδηγεί την τρίχα μέσα στο δέρμα, το μαλακό άκρο της σπάζει και η βάση της πιέζεται ώστε να αδειάσει το περιεχόμενο μέσα στο δέρμα - όπως ακριβώς μια σύριγγα.
Οι δραστικές ουσίες που η τρίχα απελευθερώνει στο δέρμα προκαλούν την εξαιρετική ενόχληση και τον ερεθισμό που ακολουθεί το τσίμπημα της τσουκνίδας.
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τις τσουκνίδες σπουδαία βότανα από φαρμακευτική άποψη.
Ο Ησίοδος προέτρεπε τους συγχρόνους του να τρώνε τις τσουκνίδες βρασμένες προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπίσουν όλες τις ασθένειες.
Και σήμερα ακόμα θα βρούμε πολλές συνταγές που περιλαμβάνουν τις τσουκνίδες. Χρησιμοποιούνται ως φαρμακευτικά φυτά, επειδή ο χυμός τους είναι στυπτικός και αποτελεί εξαιρετικό φάρμακο για την άμεση ανάσχεση της ρινορραγίας.
Συλλέγεται και ξηραίνεται ολόκληρο το φυτό. Στα καταστήματα που πωλούν βότανα διατίθεται σε μείγμα με λεμονόχορτο για την παρασκευή ενός εξαιρετικά εύγευστου ροφήματος.
5. μελισσόχορτο
Ως μελισσόχορτα είναι γνωστά θαμνώδη, πολύκλαδα φυτά με μικρά, κιτρινωπά και αρωματικά άνθη. 
Το βότανο που ευδοκιμεί στη χώρα μας είναι η μέλισσα η φαρμακευτική/Μelissa officinalis, ή μελισσόχορτο, του οποίου το ύψος φθάνει τους 80 πόντους και ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο.
Σε μερικές περιοχές, μάλιστα, ονομάζεται και κιτρονέλα, επειδή οι τρυφεροί βλαστοί και το φύλλο του έχουν μυρωδιά λεμονιού.
Στην πρακτική ιατρική το μελισσόχορτο χρησιμοποιείται ως τονωτικό, 
αντισπασμωδικό, 
αντιρρευματικό, 
ορεκτικό και αντιασθματικό.
Συνιστάται κυρίως για να αντιμετωπισθούν πόνοι και σπασμοί του στομάχου, 
κωλικοί, 
δυσπεψίες, 
εμετοί λόγω εγκυμοσύνης, 
νευρικές κρίσεις, πόνοι των δοντιών...
Επίσης, όταν οι μελισσοκόμοι θέλουν να πιάσουν ένα καινούργιο σμάρι από μέλισσες τρίβουν με φύλλα μελισσόχορτου τα εσωτερικά τοιχώματα της κυψέλης, για να αποκτήσει ωραίο άρωμα και να προσελκύσει τις μέλισσες.
Χρησιμοποιείται ακόμη στην αρωματοποιία και σε εντομο- απωθητικές λοσιόν.
6. δυόσμος
Το αρωματικό φυτό ανήκει στο γένος μέντα/mentha και καλλιεργείται στις εύκρατες περιοχές για το αιθέριο έλαιό του, ηδυοσμέλαιο, αλλά και γιατί χρησιμοποιείται ευρύτατα στη μαγειρική.
Το ηδυοσμέλαιο περιέχει ως δραστικό συστατικό την καρβόνη σε ποσοστό 50%.
Στη φαρμακευτική χρησιμοποιούνται τα ξερά φύλλα του δυόσμου από τα οποία παρασκευάζεται αφέψημα με τονωτικές, διεγερτικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες.
Χρησιμοποιείται ο δυόσμος επίσης κατά της δυσπεψίας, των νευρικών διαταραχών, των ταχυκαρδιών και των πόνων στο στομάχι και τη χοληδόχο κύστη!!!
επιμέλεια κειμένου:ntina/thalia - botanologia.gr


Πέμπτη 24 Μαΐου 2018

Μια συλλογή από γιατροσόφια διάφορων περιοχών της χώρας μας!

Μια συλλογή από γιατροσόφια της Ελλάδας.
τους μακρινούς εκείνους καιρούς οι πρακτικοί, 
οι μαίες και κάθε γυναίκα στα χωριά προσέφεραν τις υπηρεσίες τους συνήθως αφιλοκερδώς, για την αποκατάσταση της υγείας των ανθρώπων του τόπου τους!
Τα υλικά τους ήταν υλικά που τους παρείχε η φύση, όπως βότανα, 
φρούτα, 
λαχανικά, 
καρποί,
μπαχαρικά που είχαν ετοιμάσει από φύλλα,
σπόρους και καρπούς, 
θειάφι, 
ασβέστη,
μέλι, 
αυγά, 
κρασί, 
ρακή,
πετιμέζι, 
λάδι...
Αν και έχουν περάσει αιώνες από τότε, οι γνώσεις έχουν μεταφερθεί μέχρι εμάς σήμερα, γραμμένες στη μνήμη των ανθρώπων, αλλά και μέσω της γραφτής και προφορικής μετάδοσης.
και ναι-ναι, είναι πανέμορφο το ταξίδι της γνώσης από γενιά σε γενιά, από μάνα σε κόρη,
από γιαγιά σε εγγονή!!!
Ας παρακολουθήσουμε κάποιες από αυτές τις γνώσεις που έχουν φτάσει μέχρι εμάς σήμερα!
για μυοσκελετικά
1. διαστρέμματα
- κομπρέσες με βάλσαμο 
- κατάπλασμα με φρέσκα φύλλα μαϊντανού
2. κράμπες
- κομπρέσα με έγχυμα φασκόμηλου.
3. μυϊκοί πόνοι
-. επάληψη με λάδι ευκάλυπτου
-. επάληψη και μασάζ με βαλσαμέλαιο
4. πόνοι στην πλάτη
-. επάληψη με λάδι που παρασκεύαζαν από καυτερή κόκκινη πιπεριά
-. επάληψη και μασάζ με λάδι χαμόμηλου
-. επάληψη και μασάζ με βαλσαμέλαιο
-. επάληψη με λάδι ευκάλυπτου
5. πόνοι στη μέση
-. επάληψη με λάδι που παρασκεύαζαν από καυτερή κόκκινη πιπεριά
-. επάληψη και μασάζ με λάδι χαμόμηλου
-. επάληψη και μασάζ με βαλσαμέλαιο
-. επάληψη με λάδι ευκάλυπτου
6. πρησμένα πόδια
-. ποδόλουτρο με ζεστό νερό και έλαιο δεντρολίβανου.

για νευρικά και σχετιζόμενα με το άγχος προβλήματα
1. άγχος
-. ρόφημα βαλεριάνας ή μελισσόχορτου.
2. αϋπνίες
-. ροφήματα τίλιου ή χαμομηλιού με μια κουταλιά μέλι!
-. ροφήματα από ρίζα βαλεριάνας - αφέψημα
-. ρόφημα από πέταλα αγριοτριαντάφυλλου ή παπαρούνας. 
3. ημικρανίες
- Αφέψημα ή κομπρέσα με μέντα, χαμομήλι ή λεβάντα.
4. κόπωση
-. ρόφημα μελισσόχορτου ή δεντρολίβανου!
-. ένα κρεμμύδι στουμπισμένο με λεμόνι και λάδι με το υπόλοιπο γέμα
-. ρόφημα μαϊντανού - έγχυμα
5. πονόδοντος
-. πλύσεις και κομπρέσες με λεβάντα και χαμομήλι.
-. πλύσεις με ρόφημα/έγχυμα φασκόμηλου 3-4 φορές την ημέρα.
-. πλύσεις με ρακή ή τσίπουρο
-. σταλάζανε σταγόνες ριγανόλαδου πάνω στο πονεμένο δόντι
-. σταλάζανε σταγόνα γαρυφαλέλαιου πάνω στο πονεμένο δόντι
6. πονοκέφαλος
-. τοπικές εντριβές με βαλσαμέλαιο
-. ρόφημα/αφέψημα από κουκούτσια κυδωνιού
-. τοπικές εντριβές με χυμό μαϊντανού!
-. επιθέματα από φρέσκα φύλλα λάχανου στο μέτωπο
για διαταραχές του πεπτικού
1. δηλητηρίαση
-. χυμός λεμονιού
2. διάρροια
-. ρόφημα/έγχυμα ρίγανης
-. ρόφημα/αφέψημα από κράνα ή καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς ή φλούδα ροδιάς.
-.ροφήμα/έγχυμα βαλσαμόχορτου.
-. ρόφημα/αφέψημα από ρίζα σέλινου.
3. δυσκοιλιότητα
-. ρόφημα/αφέψημα ap;o ρίζα σκάρφης. 
-. μία κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο κάθε πρωί!
-. κορφές βασιλικού πολτοποιημένες με λάδι σε μορφή σαλάτας!
-. δαμάσκηνα και βρασμένα κρεμμύδια
4. δυσπεψία
-. ρόφημα/έγχυμα χαμομηλιού, 
-. ρόφημα/έγχυμα φασκόμηλου ή 
-. ρόφημα/έγχυμα μελισσοβότανου 
5. εμετοί
-. χυμός λεμονιού
6. ναυτία
-. ναυτία ταξιδιού ρόφημα/έγχυμα μέντας ή βασιλικού

για δερματικά προβλήματα

1. αιμορραγία
-. βαλασαμέλαιο!
2. αποστήματα
-. ρόφημα/έγχυμα μολόχας
3. άφθες
-. πλύσεις με χυμό καρότων - τρίβουμε τα καρότα και σουρώνουμε το χυμό!!!
4. βλεφαρίτιδα, πόνοι στα μάτια
-. κομπρέσα με χυμό μαϊντανού
-. κομπρέσες με ρόφημα/έγχυμα χαμομηλιού
-. κατάπλασμα με φρέσκα φύλλα λάχανου!
5. εγκαύματα
-. μια φέτα πατάτα στο προσβληθέν σημείο
-. επάλειψη με μαρέγκα ασπραδιού
-. κατάπλασμα με πολτό κολοκύθας!
-. επίθεμα με φρέσκα φύλλα μαρουλιού
-. επάλειψη με πολτοποιημένα με λάδι φύλλα μολόχας!
6. εκζέματα
-. πλύσεις με ζωμό βρασμένων φρέσκων κρεμμυδιών
-. επάλειψη με χυμό στουμπισμένου σκόρδου!
7. μώλωπες
-. επιθέματα με κοπανισμένα φύλλα σέλινου!
-. ψιλοκομμένο κρεμμύδι και στουμπισμένο κατάπλασμα!
8. τσίμπημα τσουκνίδας
-. τρίβουμε το πονεμένο μέρος με φύλλα μολόχα
9. τσιμπήματα εντόμων
-. εντριβή του σημείου με κρεμμύδι ή σκόρδο.
-. εντριβή του σημείου με φύλλα πράσου, μαϊντανού, μέντας, λάχανου ή λεβάντας.
10. χιονίστρες
-. πλύσεις χεριών ή ποδιών με αφέψημα από βελανίδια!!!
Σημείωση: Όλες οι παραπάνω αναφορές έχουν μεταδοθεί από στόμα σε στόμα και κάποια από αυτά δεν στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα, αλλά στην προφορική παράδοση.

κείμενο και επιμέλεια κειμένου thalia-botanologia.blogspot.gr

Πέμπτη 3 Μαΐου 2018

Βότανα και γιατροσόφια για το αναπνευστικό σύστημα

Πολλά χρόνια μετά τον Ιπποκράτη,
τον Διοσκουρίδη και τον Θεόφραστο ο Αμερικάνας γιατρός και βοτανολόγος dr. Richard Evans Schultes, ο οποίος μελετούσε μεταξύ άλλων αρχαίων πανεπιστημόνων και τους αρχαίους Έλληνες σοφούς έλεγε: πολλά από τα κοινά μας φάρμακα ανακαλύφθηκαν αρχικά από βότανα, τα οποία αργότερα παρασκευάστηκαν έτσι ώστε να γίνουν πιο διαθέσιμα.
Ο Θεόφραστος, ο μεγάλος αυτός σοφός της αρχαιότητας που θεωρείται, σωστά, ο πατέρας της βοτανικής, τα βοτανικά έργα του είναι τα πρώτα στο είδος τους στην παγκόσμια βοτανολογία!
Είναι ο πρώτος που μας άφησε μια συστηματική καταγραφή των φυτών και των βοτάνων σε δύο μεγάλες βοτανικές πραγματείες.
Πολλά από τα λεγόμενα του Θεόφραστου,
του Διοσκουρίδη και άλλων μεγάλων Πανεπιστημόνων τις Αρχαιότητας έχουν μεταφερθεί σε μετέπειτα γραπτά αλλά και στις παραδόσεις των λαών.
Ο άνθρωπος από πάντα, σε κάθε γωνιά του πλανήτη αναζήτησε βοήθεια στο φυτικό βασίλειο για την ανακούφιση των πόνων και των ασθενειών του.
Τα βότανα αναγνωρίστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από όλους τους λαούς σαν φυτά με θεραπευτικές/φαρμακευτικές αλλά και με μαγικές, σε κάποιες περιπτώσεις ιδιότητες!
Συγγραφείς γιατροί,
φαρμακολόγοι και βοτανολόγοι από την αρχαιότητα έγραψαν συγγράμματα γι’ αυτά, βασισμένοι στις παρατηρήσεις και τη λαϊκή παράδοση του καιρού τους.
Στη χώρα μας την εποχή της Τουρκοκρατίας η χρήση των βοτάνων ήταν πολύ διαδεδομένη.
Έχουμε τους περίφημους τοπικούς γιατρούς/βοτανολόγους,
τις οικογενειακές παραδόσεις,
τους πρακτικούς γιατρούς και τις σοφές γυναίκες που με μαεστρία χειρίζονταν πολλά φυτά και βότανα!
Από τις αρχές του 20ου αι. άρχισε να εγκαταλείπεται η βοτανοθεραπεία και τη θέση της πήραν τα χημικά παρασκευάσματα.
Καθώς αυξάνονταν τα χημικά φάρμακα, αυξάνονταν και οι αρρώστιες και η έλλειψη εμπιστοσύνης των ανθρώπων σ’ αυτά.
Έτσι η ανάγκη επιστροφής στη φύση έγινε σιγά σιγά μεγαλύτερη και στην εποχή μας όλο και περισσότερα άτομα σκύβουν με ευλάβεια και μελετούν τα βότανα του τόπου τους!
Σήμερα όχι μόνο δεν αμφισβητείται η πατροπαράδοτη πείρα, αλλά όλο και περισσότερα άτομα θέλουν να γνωρίσουν τα βότανα και τις θεραπευτικές ιδιότητές τους, για να προστατευτούν από τις παρενέργειες των χημικών φαρμάκων.
Γίνεται πια επιτακτική η ανάγκη να σωθεί η παράδοση και να μπει δυναμικά στην καθημερινή μας ζωή.
Στα πλαίσια αυτής της σκέψης είναι αξιόλογη και απαραίτητη η προσπάθειά μας να διαφυλάξουμε την πατροπαράδοτη γνώση με την οποία γαλουχήθηκαν γενιές και γενιές ανθρώπων. 
Εγώ, εδώ, σε αυτόν τον εικονικό, αλλά τόσο πραγματικό τόπο, συνεχίζω να παραθέτω  συνταγές που έχω καταγράψει από διάφορες περιοχές της χώρας μας, για διάφορα προβλήματα του οργανισμού μας
Ας παρακολουθήσουμε κάποιες από τις πρακτικές εκείνων των καιρών
1. αμυγδαλίτιδα
-. έκαναν γαργάρες με χλιαρό αλατόνερο, λεμόνι ή ρακή
-. έκαναν ζεστά καταπλάσματα/επιθέματα στον λαιμό από φλόμο/εξωτερικά χρησιμοποιείται εκτός των άλλων, σαν κομπρέσα για τη θεραπεία των διαταραχών της αναπνευστικής οδού και λοβέλια/ισχυρότατο αντισπασμωδικό και αποχρεμπτικό βότανο
2. άσθμα
-. αφέψημα γλυκύρριζας
3. βήχας
-. ροφήματα ρίγανης
-. ατμοί της ρίγανης στο χώρο
-. καταπλάσματα με ζεστά πίτουρα
-. λεμόνι με μέλι
-. χυμό από τριμμένο κρεμμύδι με μέλι - ας θυμηθούμε: κρεμμύδι για τις ιογενείς λοιμώξεις και τα συμπτώματά τους, όπως ο βήχας.
-. ροφήματα μολόχας - πανίσχυρο μαλακτικό βότανο!
-. ροφήματα από τσάι του βουνού, 
τίλιο, 
φασκόμηλο, 
θυμάρι, μέντα ή δυόσμο - ας θυμηθούμε: Ένα ευωδιαστό σιρόπι για τα κρύα του χειμώνα,το κρυολόγημα,το βήχα, τη γρίπη.
-. έγχυμα/ρόφημα τσουκνίδας
4. βραχνάδα
-. γαργάρες με φασκόμηλο
5. βρογχίτιδα
-. ροφήματα θυμαριού και ρίγανης με μέλι - ας θυμηθούμε:Θυμάρι και ρίγανη για τις ιογενείς λοιμώξεις, όπως το κρυολόγημα, η οξεία βρογχίτιδα, η γρίπη
-. έγχυμα/ρόφημα φασκόμηλου με μέλι
-. αφεψήματα από κοπανισμένους καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς - ας θυμηθούμε: Κυνόροδα, τα πολύτιμα, πως τα αποξηραίνω και πως τα αποθηκεύω
-. χυμούς λεμονιού με μέλι
6. κακοσμία αναπνοής
-. ρίζες γλυκύρριζας, τις οποίες μασούσαν
7. κρυολόγημα
-. βεντούζες απλές, αλλά και βεντούζες κοφτές!
-. εντριβές και κομπρέσα με ρακή ή χαμομηλέλαιο - σχεδόν όλες οι οικογένειες των χρόνων εκείνων είχαν στο σπίτι τους, εκτός των άλλων βοτάνων, χαμόμηλο και χαμομηλέλαιο
-. ζωμό από βρασμένα ξερά σύκα
-. ροφήματα από κόκκινο ζεστό κρασί με μέλι ή πετιμέζι
-. ζεστή σούπα με πίγουλη* κόκκινο κρασί και πετιμέζι - *ψιλός φιδές
-. ζεστή κοτόσουπα με λαχανικά της εποχής που είχαν στους λαχανόκηπους
-. πλύσεις με αλατόνερο της μύτης
-. αναπνοές με ατμούς ρίγανης ή θυμαριού ή ευκάλυπτου
8. λόξυγκας
-. μασούσαν μια φέτα λεμόνι ή έπιναν μια κουταλιά χυμό λεμονιού
9. πονόλαιμος
-. ροφήματα από βρασμένα κράνα
-. καραμέλες από σκόνη από ρίζα γλυκόρρυζας και μέλι  τις οποίες έβαζαν κάτω από τη γλώσσα πολλές φορές την ημέρα!
-. ροφήματα μολόχας τα οποία έπιναν, αλλά έκαναν και γαργάρες!!!
-. ροφήματα θυμαριού και φασκόμηλου
-. ροφήματα ζεστά με κόκκινο κρασί, πετιμέζι ή μέλι και
χυμό πορτοκαλιού 
-. ζωμό από βρασμένα ξερά σύκα
10. πόνος στο αυτί
-. σταγόνες ελαφρά ζεστού λαδιού
-. σταγόνες ελαφρά ζεστού βαλσαμέλαιου
-. σταγόνες χυμού από στουμπισμένο σκόρδου
-. σταγόνες χυμού από στουμπισμένο κρεμμύδι ή πράσο
-. κατάπλασμα από πολτοποιημένο μαϊντανό με λάδι.
- σταγόνες χυμού από πολτοποιημένο μελισσοβότανο
11. πυρετός
-. έκχυμα/ρόφημα από τσάι του βουνού,
-. έκχυμα/ρόφημα από άνθη σαμπούκου
-. αφέψημα/ρόφημα από φλούδες ιτιάς, ειδικά αν υπήρχε πόνος σε μύες, κόκκαλα
-. ρόφημα μελισσοβότανου
-. χυμό μαϊντανού
-. δροσερές κομπρέσες στο μέτωπο
-. οι περίφημες ξιδόκαλτσες ή λεμονόκαλτσες ειδικά στα μικρά παιδιά - βουτούσαν τις κάλτσες του παιδιού σε χλιαρό νερό με λίγο ξύδι μέσα ή σε χλιαρό νερό που είχαν ρίξει το χυμό λεμονιού αλλά και τις φλούδες του λεμονιού, στη συνέχεια φορούσαν τις κάλτσες στο παιδί και τύλιγαν τα πόδια του με μία ζεστή πετσέτα και μια κουβέρτα, η πρακτική αυτή είναι αλάνθαστη και χρησιμοποιείται πάρα πολύ και στις μέρες μας, από πολλές μαμάδες
-. επάληψη με λάδι ευκάλυπτου στις πατουσούλες των παιδιών και στη συνέχεια τύλιγμα με ζεστές κάλτσες ή ζεστή κουβέρτα! 
-. μία με δύο κουταλιές γιαούρτη κατά διαστήματα
-. εγχύματα/ροφήματα με τσάι του βουνού
      πολλές από αυτές τις πανάρχαιες πρακτικές χρησιμοποιούνται και σήμερα και βέβαια είναι άκρως αποτελεσματικές - ποιος δεν έχει χρησιμοποιήσει ευκάλυπτο σε περιόδους κρυολογημάτων και διάφορων λοιμώξεων του αναπνευστικού ή δεν έχει γευτεί μια ζεστή κοτόσουπα ή ένα ρόφημα με τσάι του βουνού και ρίγανη? 
        σε επόμενο άρθρο περισσότερες πρακτικές...
               κείμενο και επιμέλεια κειμένου:ntina/thalia-botanologia.gr