Τα χόρτα ή τα λάχανα όπως πολλές φορές ακούμε να τα λένε στα χωριά μας, είναι µια από τις πολυτιμότερες και βασικότερες τροφές της παραδοσιακής µας διατροφής.
Είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και σήμερα, την εποχή του αλόγιστου, σχεδόν ξεχασμένα!
Τα πολύτιμα αυτά δώρα της Γης μας είναι στην κυριολεξία φυσικά "φάρμακα" αφού σύμφωνα με μελέτες, έχουν ευεργετικές ιδιότητες σε διάφορες παθήσεις.
Τα φαγώσιμα άγρια χόρτα φυτρώνουν σχεδόν παντού στη χώρα μας όπου υπάρχει χώμα, χωρίς καμία προσπάθεια και ανθρώπινη παρέμβαση.
Ανάμεσα στα πολλά άγρια χόρτα της χώρας μας θα βρούμε και τις βρούβες ή τα σινάπια!
Η κατανάλωσή τους χρονολογείται από το 3500 π.χ - περίπου- γιατί μπορεί να είναι ακόμα πιο παλιά!
Θα βρούμε γραπτές μαρτυρίες στον Θεόφραστο,
στον Διοκουρίδη,
στον Πλούταρχο...
Και βέβαια οι έρευνες συνεχίζονται μέχρι σήμερα, αφού παρατηρήθηκε και από σύγχρονους μελετητές ότι οι μεσογειακοί λαοί και ιδιαίτερα οι Κρητικοί οφείλουν την καλή τους υγεία στην κατανάλωση άγριων χόρτων.
Τα άγρια χόρτα, λοιπόν που φυτρώνουν στους αγρούς της χώρας μας είναι ιδιαίτερα πλούσια σε βιταμίνη C,
φλαβονοειδή,
πολυφαινόλες,
Ω3 λιπαρά,
α-λινολενικό οξύ,
σίδηρο,
ασβέστιο,
κάλιο και σε πολλά άλλα φυτοθρεπτικά συστατικά που συνεισφέρουν σημαντικά στην αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού μας.
Περιέχουν μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών που συμβάλλουν στην πέψη και την ομαλή λειτουργία του εντέρου....
Με το όνομα βρούβα υπάρχουν αρκετά άγρια χόρτα.
Τα συναντάμε με διάφορα ονόματα όπως αγριόβρουβα,
ραπανόβρουβα,
λαψανόβρουβα,
σκυλόβρουβα,
γλυκόβρουβα,
μαυρόβρουβα.
Η βρούβα/σινάπι ανήκει στην οικογένεια των Cruciferae ή Brassicaceae
Οι βρούβες είναι από τα πιο κοινά και δημοφιλή άγρια χόρτα/λάχανα στην Ελλάδα. Φυτρώνουν παντού και επειδή δεν έχει νόημα να καλλιεργηθούν όπως οι ζοχοί, συλλέγονται και πουλιούνται στις λαϊκές αγορές σαν άγρια χόρτα.
Οι βρούβες έχουν ζωηρά κίτρινα άνθη, που σχηματίζουν ταξιανθίες και τα φύλλα είναι μετρίου μεγέθους που εναλλάσσονται.
Τα άνθη σχηματίζουν βότρυ και αποτελούνται από τέσσερα πέταλα σε σχήμα σταυρού.
Οι βρούβες είναι αυτοφυείς στην Ελλάδα και επιστημονικά ονομάζονται Sinapis.
Sinapis alba L. -η άσπρη βρούβα
Sinapis Nigra/Brassica nigra L. Koch - η μαύρη βρούβα
Sinapis arvensis L.- η άγρια βρούβα
Η διαφορά τους βρίσκεται στο χρώμα των νευρώσεων που έχουν τα φύλλα τους, στο αρχικό στάδιο βλάστησης όταν σχηματίζουν ροζέτα.
Sinapis και Brassica
Στην οικογένεια των φυτών αυτών -Cruciferae ανήκει και η βιολέτα.
Οι βρούβες βγαίνουν σε ηλιόλουστα και ασβεστώδη εδάφη.
Δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε νερό και τις βρίσκουμε, ιδιαίτερα τη μαύρο, σε χωράφια, ερειπωμένους τοίχους και σαν ζιζάνιο στους σπαρμένους με στάρι αγρούς.
Και φυσικά βλασταίνει και μέσα στην Αθήνα, αρκεί να βρει πρόσφορο έδαφος.
Ανθίζει από τον Μάϊο έως τον Οκτώβριο.
Οι σπόροι της Brassica nigra L. Koch
Οι σπόροι του σιναπιού είναι μικροί στρογγυλοί σπόροι τριών διαφορετικών φυτών:
του μαύρου σιναπιού/βρούβα,
της άγριας βρούβας και της λευκής βρούβας.
Η μαύρη βρούβα/Brassica nigra L έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή λαϊκή ιατρική ως διεγερτικό,
διουρητικό και καθαρτικό για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της περιτονίτιδας και της νευραλγίας.
Οι σπόροι της έχουν χρησιμοποιηθεί και χρησιμοποιούνται σε θεραπευτικά παρασκευάσματα εδώ και αιώνες σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπως σε επιθέματα για τη θεραπεία ρευματισμών,
αρθρίτιδας,
συμφόρησης στο στήθος,
πόνου στην πλάτη και μυϊκού πόνου και για τη θεραπεία διαφόρων νευρολογικών διαταραχών.
Προσοχή χρειάζεται βέβαια στην παρατεταμένη εφαρμογή τους, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εγκαύματα στο δέρμα και βλάβη των νεύρων!
Γενικά η μαύρη βρούβα/Brassica nigra ή μαύρο σινάπι ενισχύει τη γνωστική ικανότητα,
συμβάλλει στην πρόληψη της νόσου parkinson,
μειώνει τις επιπτώσεις και την ένταση της ημικρανίας,
συμβάλει στη θεραπεία των οξέων συμπτωμάτων ημικρανίας καθώς και στην πρόληψη των κρίσεων ημικρανίας,
Στα φυτοθεραπευτικά συστατικά της μαύρης βρούβας/Brassica nigra ή μαύρο σινάπι θα βρούμε glucosinolates,
phenolic compounds,
flavonoids και brassinosteroids.
Οι νευροπροστατευτικές ιδιότητες και δράσεις της έχουν επιβεβαιωθείσε διάφορες μελέτες!
Υπάρχει και άλλη μία ποικιλία της μαύρης βρούνα, η Brassica juncea
Η Brassica juncea είναι ένα φυσικό υβρίδιο tτης Brassica nigra L. Koch και της Brassica rapa L., και έχει ολόκληρο το γονιδίωμα και των δύο "γονέων"
Η παραδοσιακή κινεζική και ινδική ιατρική χρησιμοποιούν σπόρους Brassica juncea για αιώνες, για τη θεραπεία εσωτερικών και εξωτερικών ασθενειών, αλλά χρησιμοποιείται και σε πρόσφατα φάρμακα στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Τα κύρια χημικά συστατικά των σπόρων Brassica juncea είναι glucosinolates,
sterols, και glyceride esters από fatty acids.
Οι antihyperglycemic,
antihyperlipidemic και antihyperchlolesterolemic ιδιότητες και δράσεις των σπόρων έχουν ήδη αποδειχθεί.
Οι glucosinolates έχουν αντιβακτηριακή,
εντομοκτόνο και αντιμυκητιακή δράση σε ζώα και ανθρώπους, αλλά παρουσιάζουν και ισχυρές χημειοπροστατευτικές ικανότητες σε πολλούς καρκίνους.
Από τη λευκή βρούβα παρασκευάζεται η λευκή μουστάρδα,
από τη μαύρη βρούβα η μαύρη μουστάρδα, η δε καφετιά από τη Brasica juinca.
Το τρίτο είδος βρούβας, η Sinapis alba L., που ονομάζεται λευκή βρούβα παράγει διαφορετική πικάντικη γεύση τόσο από τους σπόρους της Brassica juncea όσο και από τους σπόρους Brassica nigra L. Koch και εκτός των άλλων θεραπευτικών ιδιοτήτων της, δίνει μια αίσθηση ευεξίας!
Και στις τρεις βρούβες θα βρούμε επίσης βιταμίνης C,
β-καροτενίου,
lutein και zeaxanthin
βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως βιταμίνη Β9 και
βιταμίνη Κ.
Η βρώση των σιναπιών είναι χωνευτική,
διουρητική,
καθαρτική,
αποτοξινωτική,
τονωτική με ευεργετικά αποτελέσματα στο σύνολο του οργανισμού μας
Πώς μαγειρεύουμε τις βρούβες
Στην μαγειρική βράζουμε τα φύλλα και κυρίως τα βλαστάρια για σαλάτα, με λεμόνι και λάδι, επίσης μπορούμε να προσθέσουμε τα σινάπια σε λαδερά φαγητά με μπιζέλια/αρακά,
λούπινα και κουκιά.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε για τα σινάπια, γιατί πολλά άτομα που δεν έχουν σχέση με χωριά δεν το γνωρίζουν, είναι η βαριά και ιδιόρρυθμη μυρωδιά τους που θυμίζει μπρόκολο!
Έχουν ελαφρώς καυστική γεύση,
σχετικά πικρή/το χαρακτηριστικό πικρό των πικρών άγριων χόρτων, την οποία αναδεικνύει ευχάριστα ο χυμός του λεμονιού και το λάδι και είναι άριστο συνοδευτικό ψητών ψαριών!
Τα τρυφερά φρέσκα φύλλα τους τρώγονται και ωμά σαλάτα με άλλα μυρωδικά εποχής και βέβαια μαζί με άλλα άγρια χόρτα και μυρωδικά στις πάνγευστες χορτόπιτες!!!
-. oι Αιγύπτιοι Φαραώ έβαζαν σπόρους μουστάρδας στους τάφους τους για να τους συνοδεύσουν στη μετά θάνατον ζωή.
-. oι Ρωμαίοι άλεθαν τους σπόρους για να αρωματίσουν το κρασί ή το ξύδι τους.
-. oι Γάλλοι μοναχοί ανακάτευαν τους αλεσμένους σπόρους με αζύμωτο κρασί, δίνοντας την ονομασία "mustard"
-. σήμερα, η μεγαλύτερη χρήση της μαύρης μουστάρδας είναι για σιναπόσπορο, κυρίως αλεσμένο και αναμεμειγμένο με λάδι και ξύδι για να παραχθεί η γνωστή σε όλους μας επιτραπέζια μουστάρδα.
-. υπολογίστηκε ότι η παγκόσμια παραγωγή σπόρων μουστάρδας - όλα τα είδη, το 2010 ήταν πάνω από 59 εκατομμύρια τόνους!!!
