Herbal Medicine-Βοτανοθεραπεία Από την αρχαιότητα,τα βότανα εκτιμήθηκαν για τις αναλγητικές και θεραπευτικές τους ικανότητες. Σήμερα ένα ποσοστό περίπου 75% των φαρμάκων μας βασίζονται στις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών. Οι κοινωνίες μας, διά μέσου των αιώνων, ανέπτυξαν τις δικές τους παραδόσεις για να καταφέρουν να κατανοήσουν τα φαρμακευτικά φυτά και τις χρήσεις τους. Κάποιες από αυτές τις παραδόσεις και τις ιατρικές πρακτικές μπορεί να μας φαίνονται παράδοξες και μαγικές, ενώ κάποιες άλλες λογικές και ορθολογιστικές, όλες τους όμως είναι προσπάθειες να ξεπεραστούν οι ασθένειες και ο πόνος και στο τέλος-τέλος να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής. Αυτά με λίγα λόγια ορίζουν την βοτανοθεραπεία.
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα μεθυλίωση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα μεθυλίωση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2023

Ποια είναι η καλύτερη βιταμίνη για την προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου μας;

Ποια είναι η καλύτερη βιταμίνη για την προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου μας;*
"Ως διατροφική ψυχίατρος, φροντίζω πάντα να διατηρώ μια ισορροπημένη διατροφή. 
Μεγάλο μέρος αυτού έχει να κάνει με τη διασφάλιση ότι λαμβάνω όλες τις σωστές βιταμίνες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την πρόληψη της γνωστικής παρακμής.
Και δεδομένου ότι ο κίνδυνος νευρολογικών ασθενειών αυξάνεται όσο μεγαλώνουμε, μια ερώτηση που λαμβάνω συχνά είναι: 
"Ποια είναι η καλύτερη βιταμίνη για την προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου μας;"
Το κάθε μικροβίωμα μας είναι σαν ένα αποτύπωμα αντίχειρα, οπότε ένα πραγματικά αποτελεσματικό διατροφικό πλάνο εξατομικεύεται στις μοναδικές ανάγκες του ατόμου. 
Όμως η ομάδα βιταμινών στην οποία δίνω μεγαλύτερη προτεραιότητα για να διατηρήσω τον εγκέφαλό μου νέο και υγιή είναι οι βιταμίνες Β.
Τα οφέλη των βιταμινών Β για τον εγκέφαλο.
Η κατάθλιψη, η άνοια και η νοητική εξασθένιση συχνά συνδέονται με την έλλειψη βιταμινών Β, σύμφωνα με μελέτη της Ιατρικής Σχολής του Wayne State University.
"Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 ως αιτία γνωστικών προβλημάτων είναι πιο συχνή απ' ό,τι νομίζουμε, ιδίως μεταξύ των ηλικιωμένων", λέει ο Rajaprabhakaran Rajarethinam, ψυχίατρος και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Οι βιταμίνες που απαρτίζουν το σύμπλεγμα βιταμινών Β και που η καθεμία τους έχει τα δικά της πρωταρχικά οφέλη για την υγεία, είναι:
1. Αύξηση της ενέργειάς μας - βιταμίνη Β1 ή θειαμίνη
Η βιταμίνη Β1, ή θειαμίνη, είναι ζωτικής σημασίας για τη βασική λειτουργία των κυττάρων μας και για τον μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών για την παραγωγή ενέργειας.
Ο εγκέφαλός μας είναι ένα από τα πιο ενεργά μεταβολικά όργανα του σώματός μας, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται την υποστήριξη της θειαμίνης για να αποτρέψει τις ελλείψεις που μπορεί να οδηγήσουν σε νευρολογικά προβλήματα στην πορεία.
2. Διάσπαση των φαρμάκων -  βιταμίνη Β2, ή ριβοφλαβίνη
Η βιταμίνη Β2, ή ριβοφλαβίνη, δρα ως βοηθός των ενζύμων στα κύτταρά μας που εκτελούν σημαντικές αντιδράσεις, όπως στο σώμα και τον εγκέφαλο.
Βοηθά επίσης στην ανάπτυξη των κυττάρων, στην παραγωγή ενέργειας και στη διάσπαση των λιπών και των εξωτερικών προϊόντων, όπως τα φάρμακα.
3. Μειώνει τη φλεγμονή - βιταμίνη Β3 ή νιασίνη,
Η βιταμίνη Β3 ή νιασίνη, συνεργάζεται με περισσότερα από 400 ένζυμα για ένα πλήθος ενεργειών.
Παίζει ρόλο στην απελευθέρωση ενέργειας από τους υδατάνθρακες και τα λίπη, 
συμμετέχει στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών,
βοηθά στην παραγωγή ορμονών,
στο σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων,
βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος,
ανακουφίζει από την αρθρίτιδα,
προλαμβάνει αλλά και συμμετέχει στη θεραπεία των αυξημένων λιπιδίων του αίματος και στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου και της φλεγμονής.
4. Υποστήριξη της συνολικής υγείας του εγκεφάλου μας - βιταμίνη Β5 ή παντοθενικό οξύ
Η βιταμίνη Β5, ή παντοθενικό οξύ, είναι απαραίτητη για την παραγωγή της μοριακής ένωσης που ονομάζεται συνένζυμο Α.
Το συνενζύμου Α/Coenzyme A ή CoA και το παντοθενικό οξύ/βιταμίνη Β5  χρειάζεται σε πάρα πολλές περιπτώσεις για:
την παραγωγή ενέργειας από τις τροφές, 
τον μεταβολισμό των λιπαρών οξέων και τη σύνθεση της Χοληστερίνης και των φωσφολιπιδίων των μεμβρανών των κυττάρων,
τη σύνθεση των στεροειδών ορμονών, 
τη σύνθεση της μελατονίνης, 
τη σύνθεση της βιταμίνης Α, 
τη σύνθεση της βιταμίνης D,
το μεταβολισμό των φαρμάκων και των τοξινών από το ήπαρ,
την ενεργοποίηση γονιδίων μέσω της ακετυλίωσης των ιστονών
τη σύνθεση της ακετυλχολίνης/νευροδιαβιβαστής και της αίμης/συστατικό της αιμοσφαιρίνης, είναι αυτή που δίνει τόσο στο αίμα όσο και στους μυες το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα.
Ο εγκέφαλος αποτελείται κυρίως από λίπος, οπότε το παντοθενικό οξύ είναι από τις πιο σημαντικές βιταμίνες για την υποστήριξη της υγείας του εγκεφάλου μας.
5. Καταπολεμά τις ασθένειες - βιταμίνη Β6, ή πυριδοξίνη, 
βιταμίνη Β6, ή πυριδοξίνη, είναι αξιοσημείωτος το ρόλος της στην πρόληψη μιας πληθώρας ασθενειών.
Η βιταμίνη Β6 "εμπλέκεται σε περισσότερες λειτουργίες του οργανισμού από κάθε άλλη μεμονωμένη θρεπτική ουσία".
Η βιταμίνη Β6 ή πυριδοξίνη, βοηθά το σώμα να μετατρέπει τις πρωτεΐνες, 
το λίπος και τους υδατάνθρακες σε ενέργεια, 
παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση υγιούς ανοσοποιητικού και νευρικού συστήματος, 
βοηθά στην πρόληψη της φλεβίτιδας,
του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου,
των καρδιακών παθήσεων,
ρυθμίζει την παραγωγή ορμονών και εργάζεται για να εμποδίσει τα ερυθρά αιμοσφαίρια από το να διαμορφώνουν δυνητικά επικίνδυνους θρόμβους στο αίμα,
είναι δηλαδή κρίσιμης σημασίας για το κυκλοφορικό σύστημα, καθώς
εμποδίζει τα ερυθρά αιμοσφαίρια από το να γίνονται "κολλώδη" και να ενώνονται για να σχηματίζουν θρόμβους στο αίμα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο ή στην ανάπτυξη κιρσών,
είναι χρήσιμη στη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων, 
είναι χρήσιμη στη θεραπεία του διαβήτη, 
προστατεύει από τον καρκίνο,
συμβάλλει στη θεραπεία και στην αντιμετώπιση των συνεπειών του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα κα βέβαια υποστηρίζει την υγεία του εγκεφάλου μας.
Ουσιαστικά, η βιταμίνη ενθαρρύνει τη σωστή λειτουργία και ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος,
η δε ανεπάρκειά της επηρεάζει ασθένειες όπως η νόσος του Alzheimer και η άνοια.
6. Βοηθά τα κύτταρα να επικοινωνούν καλύτερα - βιταμίνη Β7/βιοτίνη
Η βιταμίνη Β7, πιο γνωστή ως βιοτίνη, ρυθμίζει τα κυτταρικά σήματα για γρήγορη και αποτελεσματική επικοινωνία σε όλο το σώμα. 
Στον εγκέφαλο, είναι ζωτικής σημασίας για την κυτταρική σηματοδότηση μέσω των νευροδιαβιβαστών,
χρειάζεται για τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, 
των λιπιδίων και των υδατανθράκων,
για την επιγενετική έκφραση γονιδίων και
για την κανονική ανάπτυξη του εμβρύου.
7. Μας κρατά ισορροπημένους - βιταμίνη Β9/ φολικό οξύ 
Η βιταμίνη Β9, ή φολικό οξύ, είναι μια βασική βιταμίνη για την υποστήριξη της εγκεφαλικής και νευρολογικής υγείας, 
της βέλτιστης λειτουργίας των νευροδιαβιβαστών και της ισορροπημένης ψυχολογικής υγείας.
Το φολικό οξύ είναι εξαιρετικά σημαντικό για το μεταβολισμό του ανθρώπινου οργανισμού και κυρίως για τη σύνθεση και επιδιόρθωση του DNA,
αποτελεί συμπαράγοντα σε διάφορες βιοχημικές αντιδράσεις και είναι απαραίτητο στη γρήγορη κυτταρική διαίρεση στα πρώτα στάδια της κύησης.
οι όροι φυλλικό οξύ και φολικό οξύ ήταν μέχρι πριν λίγα χρόνια  συνώνυμες, τα τελευταία όμως χρόνια η λέξη φολικό οξύ -folate- γίνεται συνώνυμο της βιταμίνης Β9 που βρίσκεται εκ φύσεως στις τροφές, σε αντιδιαστολή με το φυλλικό οξύ – folic acid, το οποίο είναι η συνθετική βιταμίνη που υπάρχει συνήθως στα συμπληρώματα διατροφής και στα εμπλουτισμένα τρόφιμα.
8. Βοηθάει την καρδιά μας - βιταμίνη Β12/κοβαλαμίνη, λόγω ύπαρξης κοβαλτίου
Η βιταμίνη Β12, ή κοβαλαμίνη, 
είναι απαραίτητη  για τη δημιουργία της αιμοσφαιρίνης των ερυθρών αιμοσφαιρίων, 
του περιβλήματος των νευρικών ινών - υποστηρίζει την ανάπτυξη και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος -  και 
τη σύνθεση του DNA και του RNA  στα κύτταρα,
συμμετέχει στην απενεργοποίηση γονιδίων με επιγενετικούς μηχανισμούς μεθυλίωσης του  DNA και σχετίζεται και με το μεταβολισμό λιπαρών οξέων και αμινοξέων και την απελευθέρωση ενέργειας από αυτά.
Τα καλύτερα τρόφιμα με βιταμίνη Β
Είμαι άνθρωπος που "πρώτα από όλα, τρώει", οπότε πάντα ενθαρρύνω τους ανθρώπους να ενσωματώνουν στα γεύματά τους τροφές που περιέχουν βιταμίνες, αλλά και πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία, τα τόσο απαραίτητα για τη διατήρηση της υγείας μας.
Το ευχάριστο είναι ότι οι βιταμίνες Β είναι πολύ εύκολο να ενταχτούν στη διατροφή μας, επειδή τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε μία από τις βιταμίνες Β συχνά περιέχουν και τις υπόλοιπες, αν όχι όλες, πάντως τις περισσότερες.
Ακολουθούν έξι τροφές πλούσιες σε βιταμίνες Β που τρώω καθημερινά:
1. Ένα αυγό περιέχει το ένα τρίτο της συνιστώμενης ημερήσιας αξίας βιταμίνης Β7, ενώ περιέχει επίσης μικρές ποσότητες πολλών άλλων βιταμινών Β.
2. Η πολύτιμη γιαούρτη, η οποία είναι πλούσια τόσο σε βιταμίνη Β2, όσο και σε βιταμίνη Β12, καθώς και σε φυσικά προβιοτικά, τα οποία υποστηρίζουν τόσο την υγεία του εντέρου μας, όσο και την ψυχική μας υγεία. 
3. Τα όσπρια, όπως τα φασόλια, 
τα ρεβίθια, 
οι φακές, συμβάλλουν στην ενίσχυση της διάθεσης και της υγείας του εγκεφάλου μας. 
Αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης Β9 και περιλαμβάνουν μικρές ποσότητες βιταμίνης Β1, βιταμίνης Β2, 
βιταμίνης Β3, 
βιταμίνης Β5 και βιταμίνης Β6.
4. Οι ηλιόσποροι είναι μία από τις καλύτερες φυτικές πηγές βιταμίνης Β5/Pantothenic Acid 1.1mg, αλλά και
βιταμίνης B6 1,3 mg
βιταμίνης Β9-φολικό οξύ 227 mcg
βιταμίνης Β3-νιασίνη 8.3 mg
βιταμίνης Β1-Thiamin 1.5 mg
5. Τα φυλλώδη χόρτα, όπως το σπανάκι, 
τα σέσκουλα και το λάχανο, αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης Β9. 
Τα φυλλώδη αυτά λαχανικά είναι η πρώτη τροφή αν θέλουμε να ενισχύσουμε τη χαμηλή μας διάθεση.
*Η dr. Uma Naidoo είναι διατροφική ψυχίατρος, 
ειδικός στον εγκέφαλο και μέλος του διδακτικού προσωπικού της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και διευθύντρια της Ψυχιατρικής Διατροφής και Τρόπου Ζωής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και συγγραφέας του μπεστ-σέλερ "This Is Your Brain on Food: Ένας απαραίτητος οδηγός για τις εκπληκτικές τροφές που καταπολεμούν την κατάθλιψη, 
το άγχος, 
το μετατραυματικό στρες, 
την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, 
τη ΔΕΠΥ και άλλα" 
Στο βιβλίο της η dr. Uma Naidoo δείχνει την επιστήμη αιχμής εξηγώντας τους τρόπους με τους οποίους η τροφή συμβάλλει στην ψυχική μας υγεία και πώς μια σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία και πρόληψη ενός ευρέος φάσματος ψυχολογικών και γνωστικών προβλημάτων υγείας.

     Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr
ας θυμηθούμε και:

Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2015

Δεν είμαστε υποχείρια των γονιδίων μας αλλά των ιδεοληπτικών εμμονών μας

Επιγενετική: πέρα από τη μονοκρατορία των γονιδίων
H συμπεριφορά μας αλλάζει το DNA
Τι κοινό μπορεί να έχουν η άνθιση ενός φυτού, η επιρροή της δίαιτας μιας εγκύου στο μελλοντικό μεταβολισμό του παιδιού της και μια σειρά από νεοπλασίες και νευρολογικές παθήσεις;
Ολα εξαρτώνται από τη λιγότερο ή περισσότερο φυσιολογική επίδραση των επιγενετικών διεργασιών: από τις χημικές τροποποιήσεις που εισάγει το κυτταρικό περιβάλλον στη δομή και την οργάνωση του DNA.
Και όπως έδειξε μια σειρά από πρωτοποριακές έρευνες των τελευταίων 10-15 ετών, οι επιγενετικές διεργασίες, οι οποίες εκδηλώνονται με την τροποποίηση της έκφρασης των γονιδίων, αποτελούν πιθανότατα την «απάντηση» ενός οργανισμού στις εξωγενείς πιέσεις ή σε σημαντικές περιβαλλοντικές αλλαγές. Διαπίστωσαν, μάλιστα, ότι αυτές οι τροποποιήσεις στην έκφραση των γονιδίων μπορεί να είναι πρόσκαιρες και μεταβατικές, ενδέχεται όμως να είναι πολύ πιο μόνιμες και ενδεχομένως κληρονομικές!
Η πρόσφατη αναγνώριση της σημασίας των επιγενετικών αλλαγών έχει ασύλληπτες επιπτώσεις για τη ζωή και την υγεία των ανθρώπων. 
Για παράδειγμα,λ η Αμερικανική Εταιρεία για την Ερευνα του Καρκίνου (AACR) έχει δημοσιεύσει πολλές στατιστικές έρευνες που δείχνουν σαφώς ότι πάνω από το 60% των διαγνωσμένων νεοπλασιών δεν οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες αλλά στον τρόπο ζωής των ασθενών.
Ευέλικτες γονιδιακές μηχανές
Το γεγονός ότι η συμπεριφορά και οι συνήθειες ενός ζευγαριού επηρεάζουν την υγεία των παιδιών του δεν αποτελεί είδηση. 
Αρκεί να σκεφθεί κανείς τις βλάβες που επιφέρει το κάπνισμα ή η χρήση ναρκωτικών ουσιών κατά την περίοδο της κύησης.
Λιγότερο προφανής είναι, ωστόσο, η μέχρι πρόσφατα εμπειρική διαπίστωση ότι οι διάφορες καταχρήσεις -κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά κ.ά.- πολύ συχνά «μεταφράζονται» σε μια σειρά από μη αντιστρέψιμα βιολογικά συμβάντα που, με τη σειρά τους, επηρεάζουν δραματικά όχι μόνο το χρήστη αλλά και τα παιδιά ή τα εγγόνια του.
Αν αυτή η δυνατότητα μεταβίβασης ορισμένων επίκτητων χαρακτηριστικών σάς ακούγεται υπερβολικά αιρετική, σκεφτείτε πώς είναι δυνατόν να εξηγηθεί διαφορετικά το ότι δύο άνθρωποι που ζουν στο ίδιο περιβάλλον και έχουν ταυτόσημο γενετικό υλικό (π.χ. δύο μονοωγενείς δίδυμοι) εκδηλώνουν διαφορετική ευαισθησία σε πολλές ασθένειες.
Στην πραγματικότητα, η δυνατότητα «αναπρογραμματισμού» μέρους της γενετικής πληροφορίας που βρίσκεται κωδικοποιημένη στο DNA ίσως αποτελεί την πιο εύλογη επιστημονική εξήγηση τόσο για τη διατήρηση κάποιων επίκτητων χαρακτηριστικών για μεγάλα χρονικά διαστήματα όσο και για τη μεγάλη ταχύτητα μεταβίβασής τους στους απογόνους.
Και η επιγενετική/epigenetics μελετά ακριβώς όλες αυτές τις επίκτητες μεταβολές στην έκφραση των γονιδίων, οι οποίες ούτε απορρέουν ούτε συνεπάγονται αλλαγές στο επίπεδο της αλληλουχίας του DNA.
Ας σημειωθεί πάντως ότι αυτός ο κλασικός ορισμός της επιγενετικής είναι μάλλον ασαφής και γονιδιοκεντρικός, αφού επικεντρώνεται αποκλειστικά στην «έκφραση» κάποιων γονιδίων και όχι στις κυτταρικές δομές που αποτελούν τον απαραίτητο λειτουργικό μηχανισμό για την έκφραση της γενετικής πληροφορίας που βρίσκεται εγγεγραμμένη στο DNA (όπως π.χ. τα σύμπλοκα ιστονών-DNA, η χρωματίνη, ορισμένα μόρια RNA κ.ά.).
Αν παρομοιάζαμε το γονιδίωμα με τα πλήκτρα ενός πιάνου -κάθε πλήκτρο αντιστοιχεί σε ένα γονίδιο, τότε το «επιγονιδίωμα» (ό,τι δηλαδή προκύπτει από την αλληλεπίδραση των γονιδίων με το περιβάλλον) είναι η μουσική που ένας πιανίστας δημιουργεί πατώντας αυτά τα πλήκτρα. 
Μολονότι πρόκειται για το ίδιο μουσικό όργανο, άλλη μουσική θα έπαιζε σε αυτό ο Σοπέν και άλλη ο Κιθ Τζάρετ.
Στη διπλή έλικα του DNA βρίσκονται κωδικοποιημένες όλες οι γενετικές πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία ενός οργανισμού, όμως το μόριο αυτό από μόνο του είναι εξαιρετικά αδρανές και «αυτιστικό»: μόνο αν βρεθεί στο κατάλληλο μικροπεριβάλλον και ενεργοποιηθεί από την παρουσία μιας σειράς διαφορετικών μορίων καταφέρνει να «εκφραστεί».
Προδιαμόρφωση ή επιγένεση;
Σε αυτό το σημείο υπεισέρχονται οι επιγενετικοί μηχανισμοί που τροποποιούν και ρυθμίζουν την έκφραση των γονιδίων. 
Για παράδειγμα, η μεθυλίωση, η προσθήκη δηλαδή μιας ομάδας μεθυλίου σε κάποια από τις τέσσερις βάσεις του DNA, έχει ως αποτέλεσμα την «αποσιώπηση» του μεθυλιωμένου γονιδίου. 
Με άλλα λόγια, η μεθυλίωση καθιστά τα γονίδια ανενεργά, ενώ ό,τι αφαιρεί τη μεθυλική ομάδα επανενεργοποιεί το γονίδιο.
Σε μια σειρά από πρωτοποριακές έρευνες οι Michael Meaney και Moshe Szyf απέδειξαν, αρχικά στους αρουραίους και πιο πρόσφατα στους ανθρώπους, τις δραματικές συνέπειες που έχει το στρες και η ψυχολογική πίεση στη μεθυλίωση των γονιδίων που σχετίζονται με το άγχος. 
Αλλά και άλλες μεταγενέστερες έρευνες επιβεβαίωσαν τις αρνητικές επιγενετικές επιδράσεις του στρες.
Εξίσου καταστροφική αποδείχτηκε η εμπλοκή των επιγενετικών τροποποιήσεων για την εμφάνιση νεοπλασιών καθώς και νευρολογικών παθήσεων. 
Αυτό επιβεβαιώνετε από τις βιοϊατρικές αναλύσεις ασθενών που πάσχουν από σοβαρά νευρολογικά προβλήματα (αυτιστικοί, σχιζοφρενείς, καταθλιπτικοί). 
Στους ψυχωτικούς ασθενείς, μάλιστα, διαπιστώθηκε σαφής αύξηση της επιγενετικής μεθυλίωσης των γονιδίων (BDNF) στα κύτταρα του μετωπιαίου φλοιού τους.
Τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών φαίνεται να παραβιάζουν και να αμφισβητούν στην πράξη τη βασική απαγορευτική αρχή της σύγχρονης γενετικής, σύμφωνα με την οποία «τα επίκτητα χαρακτηριστικά δεν κληρονομούνται ποτέ». 
Αν όμως το περιβάλλον δεν είναι σε θέση να προκαλεί απευθείας στοχευμένες γενετικές αλλαγές στο γενετικό υλικό (DNA), μπορεί, εντούτοις, κάλλιστα να προκαλεί βαθύτατες επιγενετικές μεταβολές στην έκφραση των γονιδίων, ορισμένες από τις οποίες είναι κληρονομήσιμες.
Η είσοδος στη μετα-γονιδιωματική εποχή
Από τα μέσα του εικοστού αιώνα στη βιολογική σκέψη κυριαρχεί ένα νέο και πολύ δυναμικό ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο επιζητεί να εξηγήσει σε μοριακό επίπεδο το σύνολο σχεδόν των πολύπλοκων ζωικών φαινομένων. 
Πρόκειται για το πρόγραμμα της «μοριακής βιολογίας», το οποίο τα επόμενα πενήντα χρόνια αποδείχτηκε -τόσο σε ιδέες όσο και σε βιοτεχνολογικά προϊόντα- ο παραγωγικότερος κλάδος της έρευνας στη βιολογία.
Εκτοτε, η μοριακή προσέγγιση θα θεωρηθεί η βασιλική οδός για την αποκάλυψη των μέχρι τότε επτασφράγιστων μυστικών της ζωής. 
Πράγματι, χάρη στη λεπτομερή κατανόηση του μηχανισμού αναπαραγωγής του DNA καταφέραμε να «λύσουμε» οριστικά το μεγάλο μυστήριο της αναπαραγωγής: οι βιολόγοι ανακάλυψαν την ακριβή χημική δομή και διάταξη των γονιδίων πολλών οργανισμών και αποκρυπτογράφησαν το «γενετικό κώδικα», δηλαδή τους κανόνες έκφρασης των γονιδίων. 
Επίσης έμαθαν πώς να ανασυνδυάζουν και να κλωνοποιούν στο εργαστήριο γονίδια από διαφορετικούς οργανισμούς, δημιουργώντας ολότελα νέες «διαγονιδιακές» μορφές ζωής.
Ετσι εξηγείται γιατί τις τελευταίες δεκαετίες στη βιολογική σκέψη επικράτησε η απλοϊκή και αναμφίβολα μονοδιάστατη αντίληψη ότι το DNA αποτελεί το μοναδικό υλικό υπόστρωμα σχεδόν όλων των βιολογικών πληροφοριών.
Τα κοινά ανατομικά και νοητικά χαρακτηριστικά όλων των πλασμάτων που ανήκουν στο είδος μας, Homo sapiens, θα πρέπει να βασίζονται στην κοινή γονιδιακή μας κληρονομιά. 
Και η κοινή γενετική μας κληρονομιά εξηγείται με τη σειρά της από την κοινή βιολογική καταγωγή και εξέλιξη των ανθρώπινων γονιδιωμάτων.
Αν όμως η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων εξαρτάται όντως από την κοινή βιολογική μας καταγωγή, και όχι από κάποια ηθικο-πολιτική ή θρησκευτική επιταγή, τότε πώς εξηγούνται η τεράστια ποικιλομορφία στο εσωτερικό του είδους μας και η ουσιαστική μοναδικότητα κάθε ανθρώπινου όντος;
Η απάντηση σε αυτό το βασανιστικό ερώτημα θα εξαρτηθεί όχι μόνο από τη διαύγαση των πολύπλοκων σχέσεων ανάμεσα στα γονίδια και το περιβάλλον τους, αλλά και από τη βαθύτερη κατανόηση των ποικίλων επιγενετικών μηχανισμών που διαμεσολαβούν στις αμφίδρομες αλληλεπιδράσεις των γονιδίων με το περιβάλλον.
Επομένως, το μεγάλο στοίχημα για την ανάπτυξη της επιγενετικής σκέψης στον εικοστό πρώτο αιώνα δεν είναι, όπως συχνά λέγεται, η εγκατάλειψη των στείρων «αναγωγιστικών» μεθόδων για χάρη κάποιων πιο δημιουργικών «ολιστικών» προσεγγίσεων, αλλά, αντιθέτως, η αναζήτηση μιας νέας και χωρίς ιδεολογικές προκαταλήψεις αντίληψης για τη συνάρθρωση των γονιδίων με το περιβάλλον τους.
thalia