Το συνάχι είναι μια
ενοχλητική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από «μπούκωμα» και καταρροή.
Μπορεί να συνοδεύεται
και από άλλα συμπτώματα (τσούξιμο, γαργάλημα, φαγούρα στη μύτη, φτέρνισμα,
πυρετό, ενοχλήσεις στα αφτιά) και οφείλεται κυρίως είτε σε κοινό κρυολόγημα
(ιογενής ρινίτιδα) είτε σε αλλεργική ρινίτιδα.
Το συνάχι επειδή ο
ασθενής αναγκάζεται να αναπνέει μόνο από το στόμα, μπορεί να προκαλέσει
προβλήματα στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, όπως π.χ. ξηροστομία ή σκάσιμο των
χειλιών, ενώ δεν είναι σπάνιο να οδηγήσει και σε φλεγμονή των ιγμορίων
(ιγμορίτιδα).
Η διαφορά ανάμεσα στις
λοιμώξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού βασίζεται κυρίως στην περιοχή
εμφάνισης των συμπτωμάτων.
Το κοινό κρυολόγημα
προσβάλλει κυρίως τη μύτη, η φαρυγγίτιδα το λαιμό και η βρογχίτιδα τους
πνεύμονες.
Το κοινό κρυολόγημα
χαρακτηρίζεται συχνά ως φλεγμονή της μύτης, ενώ μπορεί να προκαλέσει ως ένα
βαθμό φλεγμονή και στο λαιμό.
Το κοινό κρυολόγημα
προκαλεί συνάχι, δακρύρροια («τρέχουν» τα μάτια και η μύτη), πονόλαιμο, βήχα
και χαμηλό πυρετό (κάτω από 38).
Η γρίπη είναι κάτι
εντελώς διαφορετικό, διότι προκαλεί πολύ βαρύτερο και σοβαρότερο σύνδρομο, με
πολύ υψηλό πυρετό (μπορεί να φτάσει και το 40) και έντονες μυαλγίες.
Η γρίπη είναι επίφοβη
γιατί κάνει πολύ εύκολα επιπλοκές (βαριές πνευμονίες), και προκαλεί πολλούς
θανάτους, ενώ το κρυολόγημα κανέναν.
Υπάρχουν λοιμώξεις του
ανώτερου αναπνευστικού στις οποίες συμπεριλαμβάνονται απλές ιώσεις, όπως το
κοινό κρυολόγημα που εκδηλώνεται συνήθως με συνάχι, αλλά υπάρχουν και άλλες
ιώσεις, όπως η γρίπη, η οποία είναι σοβαρότερη πάθηση και προκαλείται από τον
ιό της γρίπης.
Στη γρίπη έχουμε
λιγότερο συνάχι, αλλά περισσότερη κακουχία και συχνά υψηλό πυρετό, βήχα και
μερικές φορές δύσπνοια.
Οι ενοχλήσεις της γρίπης
έχουν μεγαλύτερη διάρκεια (μπορεί να κρατήσουν εφτά με δέκα ημέρες), σε
αντίθεση με το κοινό κρυολόγημα, που είναι μια πάθηση ολίγων ημερών (μέχρι και
τρεις ημέρες).
Η γρίπη χρειάζεται
προσοχή, γιατί συγκαταλέγεται, μαζί με την πνευμονία, στα δέκα συχνότερα αίτια
θανάτου στο δυτικό κόσμο.
Ο κρύος καιρός ευνοεί
συνήθως λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (μύτη, φάρυγγας,
ιγμόρεια).
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι
μέχρι τα 75 μας χρόνια θα περάσουμε 200-250 κρυολογήματα κατά μέσο όρο.
Οι ενήλικες εκδηλώνουν
λοίμωξη του αναπνευστικού από καμία έως έξι φορές τον χρόνο και κατά μέσο όρο 3
φορές τον χρόνο, ενώ τα παιδιά 6-8 φορές ή έως και 12 φορές τον χρόνο.
Σε περισσότερες από οκτώ στις δέκα περιπτώσεις πρόκειται για κοινό κρυολόγημα,
αυτό που στην καθομιλουμένη αποκαλούμε «ίωση».
Το κοινό κρυολόγημα
προκαλείται συνήθως από ρινοϊούς και είναι πιο μεταδοτικό τις 3 πρώτες μέρες
των συμπτωμάτων.
Μετά το πέρας των 3 ημερών η μεταδοτικότητά του μειώνεται κατά
πολύ.
Αν έρθετε σε επαφή με κάποιον που έχει ιογενή λοίμωξη, είναι πιο επικίνδυνο να
κολλήσετε κι εσείς λίγες ώρες πριν το μάθει κι ο ίδιος, δηλαδή πριν κάνουν την
εμφάνισή τους τα κύρια συμπτώματα, καθώς επίσης και την πρώτη και δεύτερη ημέρα
της εξέλιξης της ασθένειας.
Μετά, μειώνεται η
πιθανότητα της μετάδοσης, γιατί ο ιός στο μεταξύ αποδυναμώνεται.
Από τη στιγμή που θα κολλήσετε την ίωση, τα συμπτώματα δεν εκδηλώνονται αμέσως.
Όταν πρόκειται για κοινό
κρυολόγημα, οι ενοχλήσεις εμφανίζονται τις περισσότερες φορές περίπου μία ημέρα
μετά τη μετάδοση.
Όταν όμως πρόκειται για
γρίπη, χρειάζονται συνήθως περισσότερες ημέρες (τρεις έως πέντε).
Το κρυολόγημα
εκδηλώνεται συνήθως με αίσθημα κόπωσης, φτέρνισμα και πονοκέφαλο, τα οποία μετά
από 2 ημέρες περίπου ακολουθούνται από επιπρόσθετα συμπτώματα όπως συνάχι και
βήχα.
Τα συμπτώματα
επιδεινώνονται συνήθως 2-3 ημέρες μετά την έναρξη της λοίμωξης.
Συνήθως υποχωρούν μέσα
σε 7-10 ημέρες, αλλά μπορούν να διαρκέσουν μέχρι και 3 εβδομάδες.
Στο 35-40% των
περιπτώσεων που αφορούν παιδιά, ο βήχας διαρκεί πάνω από δέκα ημέρες, ενώ στο
10% των περιπτώσεων υπερβαίνει τις 25 ημέρες.
Υπάρχουν πάνω από 200
γνωστοί ιοί του κοινού κρυολογήματος και περιγράφονται συνεχώς νέα στελέχη.
Κάθε φορά που
αρρωσταίνουμε αναπτύσσουμε ανοσία μόνο στον έναν ιό που μας έχει προσβάλλει.
Συνεπώς, μπορεί να αρρωσταίνουμε πολλές φορές κάθε χρόνο.
6-8 φορές τον χρόνο εκδηλώνουν λοίμωξη του αναπνευστικού τα παιδιά ηλικίας κάτω των 6 ετών
• 2-6 φορές τον χρόνο εκδηλώνουν λοίμωξη του αναπνευστικού τα μεγαλύτερα παιδιά και οι ενήλικες
• 85% των παιδιών έχουν ίωση όταν παρουσιάζουν πονόλαιμο, συνάχι, βήχα, «δέκατα»
• 95% των ενηλίκων έχουν ίωση όταν παρουσιάζουν πονόλαιμο, συνάχι, βήχα, «δέκατα»
Οι περισσότεροι
νομίζουμε ότι αρρωσταίνουμε από το κρύο.
Το μόνο, όμως, που
μπορούμε να πάθουμε αν εκτεθούμε σε έντονο ψύχος χωρίς να υπάρχουν ιοί στο
περιβάλλον είναι κρυοπαγήματα και όχι λοίμωξη.
Στην πραγματικότητα, το κρύο
καθαυτό δεν προκαλεί ούτε συνάχι ούτε πονόλαιμο ούτε βήχα ούτε πυρετό.
Δημιουργεί, όμως,
κατάλληλες συνθήκες για να «εγκατασταθούν» στον οργανισμό ιοί και να εκδηλωθούν
κοινά κρυολογήματα και γρίπη.
Συγκεκριμένα, με την πτώση της θερμοκρασίας
ελαττώνεται η άμυνα του οργανισμού.
Πρόκειται για ένα
βιολογικό φαινόμενο που ονομάζεται ελάττωση της ανοσίας.
Έτσι, ο οργανισμός
γίνεται ευάλωτος στους ιούς που υπάρχουν γύρω του. Επιπλέον, με το κρύο οι
άνθρωποι συγκεντρώνονται σε κλειστούς χώρους και συνεπώς εκτίθενται σε
μεγαλύτερες συγκεντρώσεις ιών, αφού, λόγω του συγχρωτισμού, η μετάδοσή τους από
άνθρωπο σε άνθρωπο είναι ευκολότερη.
Γι’ αυτό συνήθως αρρωσταίνουμε τις ημέρες
εκείνες που υπάρχει πτώση της θερμοκρασίας.
Το 2005, στο κολέγιο
«Eccles» στη Βρετανία, παρατήρησαν ότι οι περισσότεροι φοιτητές ανέπτυσσαν
κρυολογήματα όταν τα πόδια τους πάγωναν.
Το πάγωμα οποιουδήποτε
σημείου του σώματός μας προκαλεί ανακλαστική μείωση της αιματικής κυκλοφορίας
στο ρινικό βλεννογόνο (ένα σημείο μεγάλης θερμικής απώλειας), γεγονός που ίσως
μειώνει την άμυνά μας απέναντι σε ιούς.
Όταν κάποιος έχει οξύ
συνάχι και τα μάτια του «τρέχουν», πάσχει από ίωση. Συνεπώς δεν χρειάζεται
αντιβιοτικό αλλά απλώς να φυσά συχνά τη μύτη του για να την καθαρίζει από τις
εκκρίσεις και να πλένει τα χέρια σου για να μην κολλήσει τους άλλους.
Οξύ συνάχι είναι, όταν
επί τρεις μέρες «τρέχει νερό» η μύτη ενώ την τέταρτη «μπουκώνει» για μία-δυο
μέρες και μετά αρχίζει να περνάει.
Αν από την πέμπτη μέρα
παρουσιασθούν πυώδεις εκκρίσεις (κίτρινες μύξες) και επιμείνουν για 7-10 μέρες,
πιθανώς έχει παρουσιαστεί ως επιπλοκή ιγμορίτιδα, που θα χρειαστεί αντιβιοτικό.
Το κοινό κρυολόγημα
είναι γενικά ήπιο και φεύγει μόνο του με τα συμπτώματα να βελτιώνονται σε μία
εβδομάδα.
Οι σοβαρές επιπλοκές,
εάν συμβούν, αφορούν περισσότερο τους πολύ ηλικιωμένους, τα πολύ μικρά παιδιά
ή εκείνους που έχουν ανοσοκαταστολή (έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα).
Μπορεί να λάβουν χώρα
δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις οδηγώντας σε ιγμορίτιδα, φαρυγγίτιδα ή σε
λοίμωξη του αυτιού.
Υπολογίζεται ότι η
ιγμορίτιδα λαμβάνει χώρα στο 8% των περιπτώσεων.
Οι λοιμώξεις των αυτιών
λαμβάνουν χώρα στο 30% των περιπτώσεων.
Πρέπει να επισκεφθείτε τον
γιατρό όταν:
• φτάνει ο ασθενής στην 3η-4η μέρα και έχει ακόμα πυρετό (πάνω από
38,5),
• γίνεται καλά αλλά σε δύο μέρες ξαναπαρουσιάζει πυρετό,
• ενώ ο πυρετός είναι χαμηλός ή ο ασθενής είναι απύρετος, και ξαφνικά
παρουσιάσει υψηλό πυρετό.
Διάρκεια συμπτωμάτων:
• Συνάχι
μη επιπλεγμένης ίωσης = 3-4 μέρες
• Συνάχι επιπλεγμένης ίωσης (ιγμορίτιδα) = 10 μέρες ή περισσότερο
• Πυρετός ίωσης = 3-4 μέρες
• Πυρετός γρίπης = έως 1 εβδομάδα
• Βήχας μετά την υποχώρηση των άλλων συμπτωμάτων της ίωσης = έως και ένα
μήνα (μετά τις τέσσερις εβδομάδες, χρειάζεται ακτινογραφία θώρακος)
Διαφορική διάγνωση
Αλλεργική ρινίτιδα Υγρή ή μπουκωμένη μύτη με φαγούρα
(κνησμό) και φτερνίσματα, υγρά μάτια με κνησμό.
Εκδηλώνεται άμεσα με την
έκθεση στο αλλεργιογόνο και διαρκεί όσο η έκθεση στο αλλεργιογόνο.
Κοινό κρυολόγημα Ιογενής λοίμωξη
του ανώτερου αναπνευστικού.
Έχει ίδια συμπτώματα με
την αλλεργική ρινίτιδα , αλλά μπορεί να εμφανιστεί και πονόλαιμος, πυρετός,
μυϊκοί πόνοι.
Εξελίσσεται σε λίγες
μέρες και διαρκεί λίγες μέρες.
Γρίπη Έχει ίδια συμπτώματα με
το κοινό κρυολόγημα αλλά με ποιο έντονες μυαλγίες, ποιο υψηλό πυρετό
και μεγαλύτερης διάρκειας.
Η όλη κλινική εικόνα
είναι ποιο βαριά και διαρκεί περισσότερο.
Ιγμορίτιδα Αίσθημα πρηξίματος και πόνου στη μύτη,
πρόσωπο, μέτωπο, μάτια και μάγουλα.
Μπουκωμένη μύτη με παχιά
κίτρινη, ή κιτρινοπράσινη μύξα. Άσχημη γεύση, αίσθημα οπισθορινικής έκκρισης,
κακοσμία, πονεμένος λαιμός, βήχας, καταβολή, κόπωση, ενίοτε πυρετός. Η μπουκωμένη
μύτη και ο βήχας προηγούνται, ίσως και δυο εβδομάδες, της ιγμορίτιδας.
Η οξεία ιγμορίτιδα έχει συμπτώματα
που διαρκούν λιγότερο από τέσσερις εβδομάδες.
Η χρόνια ιγμορίτιδα έχει συμπτώματα που διαρκούν τρεις
μήνες ή και περισσότερο.
~~
πηγή πληροφόρησης:
