“Αν ο 20ός αιώνας ήταν ο αιώνας του εγκεφάλου,τότε ο 21ος αιώνας θα πρέπει να είναι ο αιώνας της καρδιάς”
— Gary ER Schwartz, Ph.D., και Linda GS Russek, Ph.D.,
Σε μεγάλο μέρος της καταγεγραμμένης ιστορίας, τα ανθρώπινα όντα κατανοούσαν ότι η νοημοσύνη, η ικανότητα να μαθαίνουν,
να κατανοούν,
να σκέφτονται και να εφαρμόζουν τη γνώση για να διαμορφώνουν το περιβάλλον τους, ήταν μια λειτουργία του εγκεφάλου τους!
Για πάρα-πάρα πολλά χρόνια, αλλά ιδιαίτερα στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, οι άνθρωποι θεωρούσαμε την καρδιά απλώς ως έναν μηχανισμό άντλησης που είναι υπεύθυνος για τη μεταφορά του αίματος στα όργανά μας.
Όμως υπάρχουν άφθονες αποδείξεις, σε γραπτά και σε προφορικές παραδόσεις, όπου οι κοινωνίες παρέδιδαν από γενιά σε γενιά την ακράδαντη πίστη τους σε μια ευφυή καρδιά.
Ναι, η καρδιά μας υποστηρίζει τη ζωή, στέλνοντας το αίμα της ζωής στα δενδροειδή άκρα του αγγειακού μας συστήματος – αλλά αυτή είναι μια υπερβολικά απλοϊκή άποψη για το τι είναι ικανή να κάνει η καρδιά μας.
Η καρδιά μας θεωρείται η πηγή της συγκίνησης, του θάρρους και της σοφίας εδώ και αιώνες!
Η τελευταία έρευνα του Gregg Braden αναπτύσσει την αρχαία τεχνική της χρήσης της καρδιάς ως ευφυούς οργάνου.
-. Το μοναδικό μάτι της καρδιάς – η κατάσταση αρμονίας που δημιουργούμε για τον εαυτό μας με τη συνοχή καρδιάς/εγκεφάλου – έχει πρόσβαση σε αυτό που είναι αληθινό για εμάς ακριβώς τη στιγμή μιας συγκεκριμένης/δεδομένης κατάστασης.
Αντί να σκεφτόμαστε μια λίστα με τα υπέρ και τα κατά ή να ζυγίζουμε την πιθανότητα μια εμπειρία του παρελθόντος να επαναληφθεί στο παρόν, η νοημοσύνη της καρδιάς μας γνωρίζει αμέσως τι είναι αληθινό για εμάς τη συγκεκριμένη/δεδομένη στιγμή.
Η ευφυΐα της καρδιάς μας είχε αγνοηθεί για πάρα πολύ καιρό.
Έτσι το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα η έρευνα για την ιδέα της νοημοσύνης της καρδιάς άρχισε να επιταχύνεται και αυτά που μάθαμε για τη σοφία της καρδιάς μας τα τελευταία χρόνια μέσω του Heart Math Institute και μέσω της έρευνας ψυχολόγων,
νευροβιολόγων και αναδυόμενων διδασκαλιών σοφίας από το αρχαίο παρελθόν μας, μας εμπνέουν και μας παρακινούν να δούμε την καρδιά μας με έναν εντελώς νέο τρόπο.
-. Η σύνδεση της καρδιάς μας με τις καθημερινές μας δραστηριότητες και επαφές παράγει μετρήσιμα οφέλη και για τη δική μας ευημερία και για την ευημερία των άλλων.
Για όσους δεν έχουν συνηθίσει να χρησιμοποιούν την έμφυτη νοημοσύνη τους -δηλαδή τη διαίσθησή τους ή τη διορατικότητά τους ή το ένστικτό τους- και να συντονίζονται με την καρδιά τους για να βρουν απαντήσεις στα πιο βαθιά και δύσκολα ερωτήματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να διατυπώσουν, μπορεί να φαίνεται γελοίο.
Γιατί να ρωτήσετε την καρδιά σας για καθημερινά προβλήματα, όπως αν πρέπει να προχωρήσετε σε μια ιατρική διαδικασία, ή για πως θα λύσετε ένα πρόβλημα που σας παρουσιάστηκε ξαφνικά;
Μπορεί να φαίνεται αφελές ή ακόμη και επιπόλαιο να θέτουμε στην καρδιά μας τέτοιες ερωτήσεις, αλλά αυτή διαθέτει σοφία που η διάνοια δεν μπορεί να φτάσει.
Να γιατί:
Η καρδιά μας έχει το δικό της ανεξάρτητο σύνθετο νευρικό σύστημα γνωστό ως “ο εγκέφαλος της καρδιάς”
Η καρδιά μας βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τον εγκέφαλό μας!
Η καρδιά μας στέλνει ουσιαστικά μηνύματα στον εγκέφαλο που ο εγκέφαλος όχι μόνο κατανοεί, αλλά και υπακούει.
Η καρδιά μας στέλνει τα μηνύματα στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού μας νεύρου!
Η καρδιά μας έχει τον δικό της τύπο λογικής και ενεργεί ανεξάρτητα από τα σήματα που στέλνονταν από τον εγκέφαλο.
Η καρδιά μας παίρνει τις δικές της αποφάσεις!
Ο εγκέφαλος της καρδιάς μας ή το ενδογενές καρδιακό νευρικό σύστημα, είναι ένα περίπλοκο δίκτυο πολύπλοκων γαγγλίων,
νευροδιαβιβαστών,
πρωτεϊνών και υποστηρικτικών κυττάρων, ίδιο με εκείνα του εγκεφάλου στο κεφάλι μας.
Το νευρωνικό κύκλωμα του καρδιοεγκεφάλου επιτρέπει στην καρδιά μας να ενεργεί ανεξάρτητα από τον κρανιακό εγκέφαλο για να μαθαίνει,
να θυμάται,
να λαμβάνει αποφάσεις, ακόμη και να συναισθάνεται και να αισθάνεται.
Η καρδιά μας στέλνει συναισθηματικά και διαισθητικά σήματα για να μας βοηθήσει στην διαχείριση της ζωής μας!
Η καρδιά μας, στέλνει περισσότερες πληροφορίες στον εγκέφαλο από ό,τι ο εγκέφαλος στέλνει στην καρδιά μας!
Η καρδιά μας δεν στέλνει πληροφορίες μέσα από ένα εγωιστικό φίλτρο.
Η καρδιά μας γνωρίζει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας.
Η νοημοσύνη της καρδιάς μας δεν ενδιαφέρεται για τους εγωισμούς μας!
Η καρδιά μας απλώς μιλάει από ένα εντελώς ουδέτερο σημείο!
Μπορούμε να τη φανταστούμε σαν έναν στενό φίλο που στο μυαλό του έχει το συμφέρον μας και που δεν ενδιαφέρεται να φανεί καλός στα μάτια μας!
Η καρδιά μας κατευθύνει και ευθυγραμμίζει πολλά συστήματα στο σώμα μας, έτσι ώστε να λειτουργούν με αρμονία μεταξύ τους!
Η καρδιά μας αρχίζει να χτυπάει στο αγέννητο έμβρυο πριν σχηματιστεί ο εγκέφαλος!
Οι άνθρωποι σχηματίζουν έναν συναισθηματικό εγκέφαλο πολύ πριν από έναν λογικό, και μια καρδιά που χτυπάει πριν και από τα δύο!
Υπάρχει ένας αρχαίος όρος που περιγράφει αυτή τη νοημοσύνη της καρδιάς.
Hridaya, είναι η ενέργεια που περιέχεται μέσα στο τσάκρα της καρδιάς.
Αυτή δεν είναι μόνο η φυσική καρδιά, αλλά και η πνευματική καρδιά.
Περιέχει τη νοημοσύνη του Θείου ή τον υπερβατικό νου, έτσι, η πνευματική μας καρδιά μας οδηγεί πάντα στο κέντρο μας!
Η καρδιά μας δεν θα απομακρυνθεί από τον ύψιστο εαυτό μας, αλλά θα παρατηρεί πάντα από μια άποψη 360 μοιρών και όχι μόνο, κάθε κατάσταση που αντιμετωπίζουμε!
Η επικοινωνία μεταξύ καρδιάς και εγκεφάλου είναι στην πραγματικότητα ένας δυναμικός, συνεχής, αμφίδρομος διάλογος, με κάθε όργανο να επηρεάζει συνεχώς τη λειτουργία του άλλου.
-. Για να γίνει πιο κατανοητό τι ακριβώς είναι η πνευματική καρδιά θα μπορούσαμε να πούμε πως όπως υπάρχει ένα κοσμικό κέντρο από το οποίο ολόκληρο το σύμπαν αναδύεται και έχει την ύπαρξή του και τις λειτουργίες του με τη δύναμη ή την κατευθυντήρια ενέργεια που πηγάζει από εκεί, έτσι και μέσα στο πλαίσιο του φυσικού σώματος υπάρχει ένα κέντρο από το οποίο αναδύεται η ύπαρξή μας.
Αυτό το κέντρο στο ανθρώπινο σώμα δεν διαφέρει καθόλου από το κοσμικό κέντρο.
Είναι σε αυτό το κέντρο μέσα μας όπου εδράζεται η Καθαρή Συνείδηση, που πραγματώνεται ως ύπαρξη,
γνώση και ευδαιμονία.
Αυτό είναι που αποκαλούμε έδρα του Θείου μέσα μας.
Αντίθετα, ο νους/εγκέφαλος σκέφτεται τις προηγούμενες εμπειρίες μας,
τις προηγούμενες λανθασμένες πεποιθήσεις μας που αποδίδονται σε αυτές τις εμπειρίες, και μέσα από αυτό το εννοιολογικό τοπίο μας δίνει τη “σωστή κατ’ αυτόν” απάντηση στα βαθιά ερωτήματα της ζωής.
Η νευροβιολογία της καρδιάς
Οι περισσότεροι έχουμε διδαχθεί ότι η καρδιά εκτελεί “εντολές” του εγκεφάλου με τη μορφή νευρικών σημάτων.
Ωστόσο, αυτό που δεν είναι γνωστό είναι πως η καρδιά στην πραγματικότητα, στέλνει περισσότερα σήματα στην εγκέφαλο απ’ ότι ο εγκέφαλος στην καρδιά!
Επιπλέον, αυτά τα σήματα έχουν σημαντική επίδραση στην εγκεφαλική λειτουργία, επηρεάζοντας τις συναισθηματικές διαδικασίες, όπως επίσης και τις γνωστικές λειτουργίες, δηλαδή την προσοχή,
την αντίληψη,
τη μνήμη και την επίλυση προβλημάτων.
Και όπως επισήμανε πρόσφατα ο Gregg Braden σε μια ομιλία για τη Γαία- “τώρα που καταλαβαίνουμε ότι η ανθρωπότητα έχει προικιστεί με εξαιρετικές ικανότητες, μπορούμε να αρχίσουμε να εξερευνούμε πώς μπορούμε να αφυπνίσουμε αυτές τις κρυμμένες δυνατότητες στη ζωή μας.
Μπορούμε να συνδεθούμε με την καρδιά μας για να αποκτήσουμε κρυστάλλινες απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα και να στρέφουμε τη συνομιλία μεταξύ καρδιάς και εγκεφάλου έτσι ώστε να εμφανίζεται αυξημένος συγχρονισμός ανάμεσα στη δραστηριότητα της καρδιάς και του εγκεφάλου.
Όταν βρίσκονται, ο εγκέφαλος και η καρδιά μας, σε αρμονία σε αυτή τη συχνότητα, ανοίγετε μια πόρτα σε ακόμα πιο μυστικιστικές ικανότητες, συμπεριλαμβανομένης της αυτοθεραπείας.
Αυτό σημαίνει ότι το να μάθουμε να δημιουργούμε καρδιακούς παλμούς με συνοχή, διατηρώντας θετικά συναισθήματα, δεν είναι ευεργετικό μόνο στο σώμα μας, αλλά έχει σημαντικότατο ρόλο στο πως αντιλαμβανόμαστε,
σκεπτόμαστε,
αισθανόμαστε και πράττουμε.
Τα αποτελέσματα των παραπάνω διεργασιών έχουν σημαντική επιρροή τόσο στην προσωπική ζωή και ευζωία μας όσο και στην υγεία του γενικού συνόλου!
Το 1991, τη χρονιά που ιδρύθηκε το Ινστιτούτο HeartMath, ο πρωτοπόρος νευροκαρδιολόγος Dr. J. Andrew Armor παρουσίασε τον όρο “εγκέφαλος της καρδιάς”.
Είπε ότι η καρδιά είχε ένα σύνθετο και εγγενές νευρικό σύστημα που είναι σαν εγκέφαλος, ο εγκέφαλος της καρδιάς!
Όπως εξηγεί, η καρδιά είναι από τα πρώτα όργανα που λειτουργεί.
Η καρδιά μπορεί επίσης να δημιουργήσει ένα επίπεδο συνοχής στο σώμα μόνο μέσω του ρυθμού της, ο οποίος ρυθμίζει όλα τα συστήματά του και διορθώνει ακόμη και τα άρρωστα κύτταρα.
Και οι έρευνες έδειξαν πως η επιτυχία στη ζωή εξαρτάται περισσότερο από την ικανότητα ενός ατόμου να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τα συναισθήματα παρά από την πνευματική ικανότητα του εγκεφάλου μας!
Πως η νοημοσύνη της καρδιάς στην πραγματικότητα μεταφέρει τη νοημοσύνη στα συναισθήματα και ενσταλάζει τη δύναμη της συναισθηματικής διαχείρισης!
H έρευνά στο Ινστιτούτο HeartMath, κατέλεξε στο συμπέρασμα ότι η ευφυΐα,
η νοημοσύνη και η διαίσθηση αυξάνονται όταν μαθαίνουμε να ακούμε πιο βαθιά την καρδιά μας.
Μαθαίνοντας πώς να αποκρυπτογραφούμε τα μηνύματα που λαμβάνουμε από την καρδιά μας, αποκτούμε την οξεία αντίληψη που χρειαζόμαστε για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τα συναισθήματά μας εν μέσω των προκλήσεων της ζωής.
Όσο περισσότερο μαθαίνουμε να ακούμε και να ακολουθούμε την καρδιά μας, τόσο πιο ισορροπημένα και συνεκτικά γίνονται τα συναισθήματά μας.
Χωρίς την καθοδηγητική επίδραση της καρδιάς, πέφτουμε εύκολα σε αντιδραστικά συναισθήματα όπως ανασφάλεια,
θυμός,
φόβος και φταίξιμο, καθώς και άλλες αντιδράσεις και συμπεριφορές που μας στραγγίζουν την ενέργειά μας!
Η έρευνα HeartMath διαπίστωσε ότι τα αρνητικά συναισθήματα έριξαν το νευρικό σύστημα εκτός ισορροπίας και όταν συμβαίνει αυτό, οι καρδιακοί ρυθμοί έγιναν διαταραγμένοι και εμφανίστηκαν ακανόνιστοι σε ένα όργανο ελέγχου της καρδιάς.
Αυτό πρόσθεσε άγχος στη καρδιά και σε άλλα όργανα και απειλούσε σοβαρά με προβλήματα υγείας.
το κλειδί για τη διατήρηση της καλής υγείας, της βέλτιστης λειτουργίας και της ανθεκτικότητας είναι η ικανότητα διαχείρισης των συναισθημάτων μας!
-. Η καρδιά παράγει και εκκρίνει επίσης ωκυτοκίνη, η οποία μπορεί να δράσει ως νευροδιαβιβαστής και συνήθως αναφέρεται ως η ορμόνη της αγάπης ή του κοινωνικού δεσμού.
Πέρα από τις γνωστές λειτουργίες της στον τοκετό και τη γαλουχία, η ωκυτοκίνη έχει επίσης αποδειχθεί ότι εμπλέκεται στη νόηση,
την ανοχή,
την εμπιστοσύνη και τη φιλία και τη δημιουργία μακροχρόνιων δεσμών μεταξύ ζευγαριών!
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι συγκεντρώσεις της ωκυτοκίνης που παράγονται στην καρδιά βρίσκονται στο ίδιο εύρος με εκείνες που παράγονται στον εγκέφαλο!
Στοχασμοί με τη σοφία της καρδιάς
Ο Gregg Braden προτείνει αυτές τις συμβουλές που θα μας βοηθήσουν να αξιοποιήσουμε την τεράστια σοφία της καρδιάς μας:
-. Επικεντρωνόμαστε στην καρδιά μας/στο τσάκρα της καρδιάς.
Αυτό στέλνει ένα μήνυμα στην καρδιά ότι αναζητάμε τη νοημοσύνη της.
-. Επιβραδύνουμε την αναπνοή μας.
Αυτό στέλνει ένα άλλο σήμα στο σώμα μας ότι αναζητάμε την ανώτερη νοημοσύνη και όχι εκείνη του συνήθως αγχωμένου και αναστατωμένου εγώ.
Η βαθιά αναπνοή ηρεμεί το νευρικό σύστημα και ηρεμεί τον εγκέφαλο.
Καθώς τα πρότυπα αναπνοής ρυθμίζουν τον καρδιακό ρυθμό, είναι δυνατό να παράγουμε έναν συνεκτικό καρδιακό ρυθμό, αναπνέοντας αργά, βαθιά και τακτικά σε ρυθμό των 10 δευτερολέπτων, 5 δευτερόλεπτα εισπνοής και άλλα 5 εκπνοής.
-. Η καρδιά παράγει και εκκρίνει επίσης ωκυτοκίνη, η οποία μπορεί να δράσει ως νευροδιαβιβαστής και συνήθως αναφέρεται ως η ορμόνη της αγάπης ή του κοινωνικού δεσμού.
Πέρα από τις γνωστές λειτουργίες της στον τοκετό και τη γαλουχία, η ωκυτοκίνη έχει επίσης αποδειχθεί ότι εμπλέκεται στη νόηση,
την ανοχή,
την εμπιστοσύνη και τη φιλία και τη δημιουργία μακροχρόνιων δεσμών μεταξύ ζευγαριών!
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι συγκεντρώσεις της ωκυτοκίνης που παράγονται στην καρδιά βρίσκονται στο ίδιο εύρος με εκείνες που παράγονται στον εγκέφαλο!(1)
-. Επικαλούμεθα μια αίσθηση ευγνωμοσύνης, συμπόνιας και αγάπης.
Αυτά είναι τα συναισθήματα που προκαλούν την ενεργοποίηση της ενέργειας της καρδιάς!
-. Κάνουμε στην καρδιά μας μια ερώτηση.
Η ερώτηση θα πρέπει να είναι σύντομη και ουσιαστική.
Ο καθένας μας θα βιώσει τη νοημοσύνη και την “απάντηση” της καρδιάς του λίγο διαφορετικά.
Άλλος θα νιώσει μια ζεστή αίσθηση να αναπτύσσεται γύρω από το σώμα του ή μυρμήγκιασμα στις άκρες των δακτύλων του ή μια γλυκιά αναστάτωση βαθιά στα σωθικά του!
Ή μια σαφή, σύντομη απάντηση που έρχεται μέσα από το μυαλό του!
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι πως δεν χρειάζονται μακρόσυρτες ιστορίες για να “δικαιολογήσει” τη σοφία της.
Η καρδιά μιλάει άμεσα και ξεκάθαρα.
Αν δεν το κάνει, δοκιμάστε ξανά αυτή τη διαδικασία για να δώσετε στο σώμα σας να καταλάβει ότι αναζητάτε τη νοημοσύνη της καρδιάς σας και όχι τα εγκατεστημένα προγράμματα και πεποιθήσεις του υποσυνείδητου!
Η εξάσκηση είναι καθοριστικός παράγοντας για να μπορέσουμε να έχουμε μια “ξεκάθαρη συνομιλία” με την καρδιά μας
Όσο πιο συχνά εξασκούμεθα, τόσο πιο εύκολο θα είναι να συνδεθούμε με την έδρα της καθαρής συνείδησης!
“Καταλήγουμε να αντιλαμβανόμαστε την υγεία όχι ως την απουσία ασθένειας, αλλά ως τη διαδικασία με την οποία τα άτομα διατηρούν την αίσθηση συνοχής, δηλαδή την αίσθηση ότι η ζωή είναι κατανοητή, διαχειρίσιμη και έχει νόημα και την ικανότητά τους να λειτουργούν ενόψει των αλλαγών στον εαυτό τους και στις σχέσεις τους με το περιβάλλον τους”.
