Οι επιστήμονες δείχνουν ότι η ανθρώπινη συνείδηση θα μπορούσε να είναι μια παρενέργεια της "εντροπίας"
Είναι αρκετά εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι ανθρώπινοι εγκέφαλοί μας αποτελούνται από την ίδια "αστρική ύλη" που σχηματίζει το Σύμπαν, αλλά μια εντυπωσιακή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 δείχνει ότι αυτό μπορεί να μην είναι το μόνο κοινό στοιχείο που έχουν οι δύο.
Ακριβώς όπως και το Σύμπαν, οι εγκέφαλοί μας μπορεί να είναι προγραμματισμένοι να μεγιστοποιούν την αταξία - παρόμοια με την αρχή της εντροπίας - και η συνείδησή μας θα μπορούσε απλώς να είναι μια παρενέργεια, σύμφωνα με την εργασία.
Η αναζήτηση για την κατανόηση της ανθρώπινης συνείδησης - της ικανότητάς μας να έχουμε επίγνωση του εαυτού μας και του περιβάλλοντός μας - συνεχίζεται εδώ και αιώνες.
Παρόλο που η συνείδηση είναι ένα κρίσιμο μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης, οι ερευνητές εξακολουθούν να παλεύουν με το από πού προέρχεται, πότε ξεκινά και γιατί την έχουμε.
Όμως η μελέτη του 2016, με επικεφαλής ερευνητές από τη Γαλλία και τον Καναδά, προβάλλει μια νέα πιθανότητα: τι γίνεται αν η συνείδηση προκύπτει με φυσικό τρόπο ως αποτέλεσμα της μεγιστοποίησης του πληροφοριακού περιεχομένου του εγκεφάλου μας;
Με άλλα λόγια, τι γίνεται αν η συνείδηση είναι μια παρενέργεια του εγκεφάλου μας που κινείται προς μια κατάσταση εντροπίας;
Η εντροπία είναι ουσιαστικά ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εξέλιξη ενός συστήματος από την τάξη στην αταξία.
Φανταστείτε ένα αυγό: όταν είναι τέλεια χωρισμένο σε κρόκο και ασπράδι, έχει χαμηλή εντροπία, αλλά όταν το ανακατεύετε, έχει υψηλή εντροπία - είναι το πιο αταξικό που μπορεί να υπάρξει.
Αυτό πιστεύουν πολλοί φυσικοί ότι συμβαίνει στο Σύμπαν μας.
Μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, το Σύμπαν μετακινείται σταδιακά από μια κατάσταση χαμηλής εντροπίας σε υψηλή εντροπία, και επειδή ο δεύτερος νόμος της θερμοδυναμικής ορίζει ότι η εντροπία μπορεί μόνο να αυξάνεται σε ένα σύστημα, αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί το βέλος του χρόνου κινείται πάντα μόνο προς τα εμπρός.
Έτσι, οι ερευνητές αποφάσισαν να εφαρμόσουν το ίδιο σκεπτικό στις συνδέσεις του εγκεφάλου μας και να διερευνήσουν κατά πόσον παρουσιάζουν κάποια μοτίβα στον τρόπο που επιλέγουν να διατάσσονται ενώ έχουμε συνείδηση.
Για να το πετύχει αυτό, μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο και το Πανεπιστήμιο Paris Descartes χρησιμοποίησε ένα είδος θεωρίας πιθανοτήτων που ονομάζεται στατιστική μηχανική για να μοντελοποιήσει τα δίκτυα νευρώνων στους εγκεφάλους εννέα ανθρώπων - μεταξύ των οποίων επτά που είχαν επιληψία.
Συγκεκριμένα, εξέταζαν τον συγχρονισμό των νευρώνων - αν οι νευρώνες ταλαντώνονταν σε φάση μεταξύ τους - για να καταλάβουν αν τα εγκεφαλικά κύτταρα ήταν συνδεδεμένα ή όχι.
Εξέτασαν δύο σύνολα δεδομένων: πρώτα συνέκριναν τα μοτίβα συνδεσιμότητας όταν οι συμμετέχοντες κοιμόντουσαν και όταν ήταν ξύπνιοι- και στη συνέχεια εξέτασαν τη διαφορά όταν πέντε από τους επιληπτικούς ασθενείς είχαν επιληπτικές κρίσεις και όταν ο εγκέφαλός τους βρισκόταν σε φυσιολογική, "άγρυπνη" κατάσταση.
Και στις δύο περιπτώσεις, είδαν την ίδια τάση - οι εγκέφαλοι των συμμετεχόντων εμφάνιζαν υψηλότερη εντροπία όταν βρίσκονταν σε κατάσταση πλήρους συνείδησης.
"Βρήκαμε ένα εκπληκτικά απλό αποτέλεσμα:
Οι φυσιολογικές καταστάσεις εγρήγορσης χαρακτηρίζονται από τον μεγαλύτερο αριθμό πιθανών μορφών αλληλεπιδράσεων μεταξύ των δικτύων του εγκεφάλου, που αντιπροσωπεύουν τις υψηλότερες τιμές εντροπίας", έγραψε η ομάδα.
Οι φυσικές διακυμάνσεις αυτών των παραγόντων είναι κυρίως αποτέλεσμα περιβαλλοντικών διαφορών.
Τα γονίδια παίζουν επίσης ρόλο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 25 % της μεταβλητότητας, περισσότερο σε ακραίες περιπτώσεις.
Το συμπέρασμα είναι ότι ορισμένοι άνθρωποι γερνούν γρηγορότερα από άλλους, και με τη βιολογική γήρανση έρχεται η ευαισθησία σε ασθένειες και αναπηρία.
Πώς εκτιμάται η βιολογική ηλικία;
Οι μοριακοί δείκτες, όπως οι χημικές τροποποιήσεις του DNA, είναι ένας τρόπος, λέει ο βιολόγος Morgan Levine της Altos Labs στο Σαν Ντιέγκο.
"Έχουν τα κύτταρά σας ένα μοτίβο χημικών ετικετών όπως κάποιος που είναι 20 ή 30 ή 40 ετών;" διερωτάται
Οι γεροντολόγοι δεν έχουν ακόμη παραδώσει μια θεραπεία που να μπορεί να επιβραδύνει ή να αντιστρέψει αυτό που κάνουν οι παράγοντες της γήρανσης.
Αλλά είναι ενθουσιασμένοι με κάποιες δυνατότητες.
Για παράδειγμα, τα φάρμακα αντιγήρανσης στοχεύουν τα γερασμένα κύτταρα, τα οποία δεν διαιρούνται πλέον αλλά παραμένουν στο σώμα αντί να απομακρύνονται από το ανοσοποιητικό σύστημα.
Η έρευνα έχει δείξει ότι αυτά τα κύτταρα αυτά εκκρίνουν πρωτεΐνες που παρεμβαίνουν στην υγεία άλλων κυττάρων και έχουν συνδεθεί με την οστεοαρθρίτιδα, τον καρκίνο και την άνοια.
Για μια μελέτη του 2015, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αντιγηραντικά για να απομακρύνουν τα γερασμένα αυτά κύτταρα.
Οι κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη σε ανθρώπους, αλλά απέχουν χρόνια από την ολοκλήρωσή τους, οπότε οι ερευνητές είναι επιφυλακτικοί.
Σημειώνουν επίσης ότι λίγοι δημοφιλείς ισχυρισμοί ευεξίας σχετικά με την "παράταση της νεότητάς σας" βασίζονται σε στοιχεία.
Προς το παρόν, ένας τρόπος για την παράταση της διάρκειας ζωής είναι η πρόληψη, τα βήματα της οποίας είναι πια γνωστά: η υγιεινή διατροφή,
ο ύπνος,
η άσκηση και οι κοινωνικές σχέσεις είναι οι τέσσερις κύριοι παράγοντες.
"Ο λόγος που αυτά τα πράγματα λειτουργούν είναι επειδή διαμορφώνουν τη βιολογία της γήρανσης", λέει ο dr.Matt Kaeberlein.
Για παράδειγμα, η τακτική άσκηση χαμηλής ή μέτριας έντασης βοηθά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων και του διαβήτη τύπου 2.
Πόσα χρόνια επιπλέον υγείας μπορούν να μας προσφέρουν αυτά τα βήματα; "Δέκα χρόνια είναι μάλλον αρκετά ρεαλιστικά", λέει ο dr.Matt Kaeberlein
Διατροφή, άσκηση, αυτοφροντίδα
Αμέτρητες έρευνες έχουν δείξει ότι η αλλαγή των καθημερινών συνηθειών γύρω από την άσκηση,
τη διατροφή και τη διαχείριση του άγχους μπορεί πράγματι να μειώσει τον κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν την υγεία.
Βγείτε έξω και κινηθείτε.
Να τρώτε μια διατροφή χαμηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα και πλούσια σε ένα ευρύ φάσμα ολικής αλέσεως τροφίμων γεμάτο πρωτεΐνες και φυτικές ίνες.
Προστατέψτε τον εγκέφαλό σας και μειώστε το άγχος, κάνοντας διαλείμματα,
περιορίζοντας την πολυπραγμοσύνη και δοκιμάζοντας νέα πράγματα για να δημιουργήσετε περισσότερες νευρικές συνδέσεις.
"Τα άτομα μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να δώσουν προτεραιότητα στην υγιή γήρανση μέσω της άσκησης,
της υγιεινής διατροφής και της αυτοφροντίδας, η οποία μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της συνολικής σωματικής και ψυχικής ευεξίας σε οποιαδήποτε ηλικία", λέει η Dr. Shoshana Ungerleider
Ισχυρές κοινωνικές δεσμών
Οι έρευνες δείχνουν ότι η διατήρηση ισχυρών δεσμών καθ' όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής είναι το κλειδί για να αισθάνεστε ικανοποιημένοι και ευτυχισμένοι.
Η ύπαρξη ουσιαστικών κοινωνικών σχέσεων μπορεί επίσης να βελτιώσει ταυτόχρονα το εύρος της υγείας και τη διάρκεια ζωής.
Και το να μπορεί κανείς να βασίζεται σε κάποιον μπορεί να μειώσει τη μοναξιά, η οποία προδιαθέτει τους ανθρώπους σε χρόνια προβλήματα υγείας και πρόωρη θνησιμότητα.
"Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η γήρανση είναι μια φυσιολογική και φυσική διαδικασία.
Γιατί η αποκλειστική εστίαση στη διάρκεια ζωής μπορεί να έχει επιζήμια αποτελέσματα, επηρεάζοντας την ευημερία.
Είναι σημαντικό να προσεγγίσουμε το κίνημα της μακροζωίας με μια κριτική νοοτροπία και να αναγνωρίσουμε ότι η επιδίωξη της μακροζωίας δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος της ποιότητας ζωής και της υγείας.
Η επιδίωξη της αθανασίας μπορεί να οδηγήσει σε μια εστίαση στην ποσότητα έναντι της ποιότητας της ζωής και μπορεί να απομακρύνει από τις ουσιαστικές εμπειρίες και τις σχέσεις που κάνουν τη ζωή να αξίζει να ζει κανείς.
Πέρα από το να επηρεάζει την ποιότητα ζωής κάποιου, η εστίαση στη μακροζωία και μόνο δεν αντιμετωπίζει πάντα την υγεία.
Το να μπορεί κανείς να γεράσει δεν είναι παράλληλο με την υγιή, απαλλαγμένη από ασθένειες ζωή", λέει ο Dr. Scott Braunstein γιατρός εσωτερικής ιατρικής και επείγουσας ιατρικής και εθνικός ιατρικός διευθυντής της Sollis Health.
