Η Reseda alba/ρεζεντά είναι ένα εντυπωσιακό μονοετής ή διετής φυτό, της οικογένειας των Resedaceae, που εμφανίζεται σε ολόκληρη την περιοχή της μεσογείου.
Αναπτύσσεται σε δρόμους,
σε σκουπιδότοπους,
σε ξηρό,
βραχώδες έδαφος,
θα την δούμε διάσπαρτη σε λιβάδια,
σε χέρσα καλλιεργούμενα χωράφια αλλά επίσης εμφανίζεται σε αμμώδεις παραλίες.
Έχει ισχυρό όρθιο, αυλακωτό, διακλαδιζόμενο, βλαστό με χρώμα ανοικτό-πράσινο, με ύψος από 30 εκατοστά έως και ένα μέτρο.
Ως μελισσοκομικό φυτό, οι μέλισσες το αγαπάνε πολύ και παίρνουν κυρίως γύρη από το άνθος.
Τα άνθη της ρεζεντάς είναι πολύ αρωματικά και χρησιμεύουν σε ανθοδέσμες και διακοσμήσεις, ενώ το αιθέριο έλαιο που εξάγεται από αυτά στην παρασκευή αρωμάτων.
Στη βικτωριανή Αγγλία ήταν πολύ συνηθισμένο να καλλιεργείται σε γλάστρες και ζαρντινιέρες παραθύρου για να αρωματίζει τον αέρα των πόλεων.
Επίσης η ρεζεντά είχε κατά την αρχαία ρωμαϊκή εποχή και ιατρικές χρήσεις, ως ηρεμιστικό και για την περιποίηση εκδορών.
Το υπέργειο τμήμα του φυτού στην λαϊκή ιατρική το χρησιμοποιούσαν ως επουλωτικό, καταπραϋντικό,
χαλαρωτικό,
διουρητικό και εφιδρωτικό.
Σήμερα η θεραπευτική της χρήση είναι περιορισμένη, ωστόσο η τριμμένη ρίζα της αποτελεί κοινό αρωματικό στην βιομηχανία τροφίμων καθώς και ως βαφή κίτρινου χρώματος.
Η κίτρινη βαφή εξαγόταν από τις ρίζες του είδους Reseda luteola ήδη από το 1000 π.Χ. περίπου, μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ειδικά στην Ελλάδα, από αρχαιοτάτων χρόνων η βαφή της ρεζεντά ήταν η πιο φημισμένη, στην δε Κέρκυρα ακόμα και το ίδιο το φυτό, η Reseda luteola αποκαλείται "άγρια βαφή".
Ο Κάρολος Δαρβίνος χρησιμοποίησε το είδος Reseda odorata στις μελέτες του για τα αυτογονιμοποιούμενα φυτά, κάτι το οποίο κατέγραψε στο έργο του The Effects of Cross and Self-Fertilisation in the Vegetable Kingdom (1876).
Ο δε αστεροειδής 1081 Reseda/ρεζεντά, που ανακαλύφθηκε το 1927, πήρε το όνομά του από το φυτό αυτό.
Αναπτύσσεται σε δρόμους,
σε σκουπιδότοπους,
σε ξηρό,
βραχώδες έδαφος,
θα την δούμε διάσπαρτη σε λιβάδια,
σε χέρσα καλλιεργούμενα χωράφια αλλά επίσης εμφανίζεται σε αμμώδεις παραλίες.
Έχει ισχυρό όρθιο, αυλακωτό, διακλαδιζόμενο, βλαστό με χρώμα ανοικτό-πράσινο, με ύψος από 30 εκατοστά έως και ένα μέτρο.
Ως μελισσοκομικό φυτό, οι μέλισσες το αγαπάνε πολύ και παίρνουν κυρίως γύρη από το άνθος.
Τα άνθη της ρεζεντάς είναι πολύ αρωματικά και χρησιμεύουν σε ανθοδέσμες και διακοσμήσεις, ενώ το αιθέριο έλαιο που εξάγεται από αυτά στην παρασκευή αρωμάτων.
Στη βικτωριανή Αγγλία ήταν πολύ συνηθισμένο να καλλιεργείται σε γλάστρες και ζαρντινιέρες παραθύρου για να αρωματίζει τον αέρα των πόλεων.
Επίσης η ρεζεντά είχε κατά την αρχαία ρωμαϊκή εποχή και ιατρικές χρήσεις, ως ηρεμιστικό και για την περιποίηση εκδορών.
Το υπέργειο τμήμα του φυτού στην λαϊκή ιατρική το χρησιμοποιούσαν ως επουλωτικό, καταπραϋντικό,
χαλαρωτικό,
διουρητικό και εφιδρωτικό.
Σήμερα η θεραπευτική της χρήση είναι περιορισμένη, ωστόσο η τριμμένη ρίζα της αποτελεί κοινό αρωματικό στην βιομηχανία τροφίμων καθώς και ως βαφή κίτρινου χρώματος.
Η κίτρινη βαφή εξαγόταν από τις ρίζες του είδους Reseda luteola ήδη από το 1000 π.Χ. περίπου, μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ειδικά στην Ελλάδα, από αρχαιοτάτων χρόνων η βαφή της ρεζεντά ήταν η πιο φημισμένη, στην δε Κέρκυρα ακόμα και το ίδιο το φυτό, η Reseda luteola αποκαλείται "άγρια βαφή".
Ο Κάρολος Δαρβίνος χρησιμοποίησε το είδος Reseda odorata στις μελέτες του για τα αυτογονιμοποιούμενα φυτά, κάτι το οποίο κατέγραψε στο έργο του The Effects of Cross and Self-Fertilisation in the Vegetable Kingdom (1876).
Ο δε αστεροειδής 1081 Reseda/ρεζεντά, που ανακαλύφθηκε το 1927, πήρε το όνομά του από το φυτό αυτό.
Και ας θυμηθούμε και ένα παλιό τραγουδάκι που κλείνει με τους στοίχους:
Κακιά μου Ρεζεντά, αφού πια ξεχασμένα όλα ειν’ για σένα,
τη δική μου ωιμέτη φλόγα Ρεζεντά, το ποτήρι θα σβήσει
κι άντε αλλού να βρεις μεθύσι Ρεζεντά, Ρεζεντά....
και τραγούδησε ο Ορέστης Μακρής και η Ελίζα Μαρέλλι, που το κοινό τη βάπτισε Ρεζεντά και την αγάπησε για τη φωνή της,
τη λάτρεψε για την ερμηνεία της,
την εκτίμησε για το ύφος της.
Αν η Βέμπο πέρασε στην Ιστορία ως η τραγουδίστρια της νίκης, η Ελίζα Μαρέλλι γράφει Ιστορία ως η τραγουδίστρια της ψυχής" είπαν...
τη Reseda jacquinii,
τη Reseda odorata.
τη Reseda arabica,
τη Reseda tymphaea και τη Reseda lutea.
floracreta