Τι έτρωγαν οι Ελληνες το 1600 π.Χ.; - το πλούσιο πιάτο του αρχαίου Σαντορινιού

floraattica.blogspot.gr

Ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας μας μιλά για τις νοστιμιές που απολάμβαναν οι πρόγονοί μας 3.500 χρόνια πριν

Τι έτρωγαν οι Ελληνες το 1600 π.Χ.; Ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας αφήνει για λίγο στην άκρη τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στο Ακρωτήρι της Θήρας και μας μιλά για τις νοστιμιές που απολάμβαναν οι πρόγονοί μας 3.500 χρόνια πριν σε μια ομολογουμένως απολαυστική κουβέντα.

Αφορμή η συμμετοχή του στις Μέρες Γευσιγνωσίας του Μουσείου Μπενάκη (9-11/5) και συγκεκριμένα στην εκδήλωση-συζήτηση «Γευσίπλους - Χαρτογραφώντας τον γαστρονομικό πολιτισμό του Αιγαίου» (Παρασκευή, 6 μ.μ., αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη στην Πειραιώς). Εκεί, ο διευθυντής της ανασκαφής του Ακρωτηρίου και ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών θα παρουσιάσει στο κοινό την ιστορική και αρχαιολογική διάσταση του πολιτισμού και της γαστρονομίας του Αιγαίου.

Βρίσκουμε σοφή τη σύνδεση της γαστριμαργίας με τον πολιτισμό στη... νόστιμη αυτή διοργάνωση, που, εκτός από έκθεση παραγωγών και γευσιγνωσίες, περιλαμβάνει πολλά χάπενινγκ, εκδηλώσεις αλλά και Φεστιβάλ Γαστριμαργικού Κινηματογράφου. Την τιμητική τους έχουν οι Κυκλάδες και το Αιγαίο και κάπου εδώ μπαίνει ο κ. Ντούμας, που μας «ξεναγεί» στις βρώσιμες πρώτες ύλες που φύλαγαν στις κουζίνες τους οι κάτοικοι της προϊστορικής Σαντορίνης: πρώτες ύλες που τόσο καλά διατήρησε η τέφρα του ηφαιστείου...

«Βρήκαμε πολλά κατάλοιπα καρπών, μέσα σε δοχεία που φυλάσσονταν στα σπίτια. Καθώς έπεσε η τέφρα απανθρακώθηκαν και έτσι διατηρήθηκαν», εξηγεί ο Χρ. Ντούμας. «Οι καρποί αυτοί ήταν προϊόντα καλλιεργειών -γι' αυτό και έχουμε γνώσεις για τις καλλιέργειες εκείνης της εποχής. Βρήκαμε φάβα, φακές, κριθάρι-, σε ένα μάλιστα πιθάρι γεμάτο τέφρα βρήκαμε αποτυπώματα αμύγδαλων. Εντοπίσαμε επίσης πολλά κουκούτσια ελιών θρυμματισμένα, άρα μιλάμε για παραγωγή λαδιού. Βρήκαμε και ένα πιθάρι με σαλιγκάρια, αν και τα συγκεκριμένα ήταν εισαγωγής! Επρόκειτο για κρητικά σαλιγκάρια».

Βρήκαν όμως και πάρα πολλούς σπόρους από σύκα: «Αυτή ήταν η ζάχαρή τους. Και βέβαια, το σύκο ήταν το καθαρτικό τους!» (χαμογελάει).

- Βρήκατε και υπολείμματα ψαριού;

«Μέσα σε πιθάρια εντοπίσαμε αποξηραμένα ψάρια και κόκαλα ψαριών. Μάλιστα, καθώς σκάβαμε σε βαθιά στρώματα, για τα θεμέλια των στύλων του στεγάστρου, βρήκαμε γάρον (garum κατά τους Ρωμαίους). Πρόκειται για μια πάστα από ψάρι, λιχουδιά για τους Ρωμαίους. Η αριστοκρατία απολάμβανε το καλύτερο μέρος του ψαριού, ενώ η "πλέμπα" και ο στρατός χρησιμοποιούσαν τα κεφάλια, τις ουρές, τα πτερύγια. Βρήκαμε ένα τέτοιο πιθαράκι και επρόκειτο για σημαντική ανακάλυψη μιας και απέδειξε ότι 1.500 χρόνια πριν τους Ρωμαίους, το έφτιαχναν στη Θήρα. Είναι βέβαια χαρακτηριστικό ενός λαού που ζει με και από τη θάλασσα...»

- Κρέας έτρωγαν;

«Βρήκαμε άφθονα κόκαλα από αιγοπρόβατα (που αποτελεί βασικό είδος κτηνοτροφίας και σήμερα στα νησιά), ελάχιστα βοοειδή (στα νησιά δεν μπορούν να εκθρέψουν μεγάλα ζώα) και πολύ λίγο κυνήγι (κουνέλια, αποδημητικά πουλιά). Βρήκαμε όμως πάρα πολλά κατάλοιπα από αχινούς, αχιβάδες, κυδώνια και άλλα παρεμφερή θαλασσινά».

- Εχουμε ιδέα πώς τα μαγείρευαν ολ' αυτά;

«Ξέρουμε πως είχαν τριποδικές χύτρες -που σημαίνει ότι, αν μη τι άλλο, έβραζαν. Γιαχνί πάντως δεν νομίζω πως έφτιαχναν, αφού δεν είχαν ντομάτες. Σήμερα μπορεί να μιλάμε για τα περίφημα σαντορινιά ντοματάκια, όμως οι ντομάτες μας ήρθαν από την Αμερική! Βρήκαμε επίσης ταψιά και φορητά τριποδικά φουρνάκια: φωτιά από πάνω, φωτιά από κάτω και ταψάκι με καπάκι και πορτούλα. Ενα είδος γάστρας με πόδια».

- Τι σας εξέπληξε πιο πολύ από αυτά που ανακαλύψατε;

Κρατευτές σουβλακιών

«Οι Κρατευτές: πάνω τους έψηναν σουβλάκια. Είχαν εγκοπές αλλά και τρυπούλες για να κυκλοφορεί ο αέρας και να μην σβήνουν τα κάρβουνα. Ηταν πολύ εργονομικοί. Στην άκρη τους είχαν το σχήμα κεφαλής κριαριού. Και εξσφάλιζαν και ένα υγιεινό ψήσιμο, αφού το λίπος έπεφτε».

- Δηλαδή, το σουβλάκι είναι δικό μας έδεσμα... Κι όμως, κάποιοι σήμερα νομίζουν ακόμα πως είναι τουρκικής προέλευσης.

«Το σουβλάκι κατάγεται από το Αιγαίο. Οι Τούρκοι ήρθαν το 1453 μ.Χ. Κάποτε είχα μια κουβέντα με έναν διαπρεπή Τούρκο αρχαιολόγο, τον ελληνιστή Εκρέμ Ακουργκάλ. Και του έλεγα ότι έχουμε δανειστεί κι εμείς πολλά από την τουρκική κουζίνα. Φερνοντάς του ως παράδειγμα τον κεφτέ. Και μου λέει: "Είστε αφελής. Οι Τούρκοι όταν ήρθαν εδώ ήταν νομάδες. Δεν είχαν κουζίνα. Απλώς υιοθέτησαν τη βυζαντινή κουζίνα. Ας μην κοροϊδευόμαστε: η λέξη "κεφτές" δεν είναι τούρκικη. Είναι η βυζαντινή λέξη "κοπτόν κρέας...". Και πράγματι, θυμάμαι ακόμα τη μαμά μου και τη γιαγιά μου να κόβουν γρήγορα και σταυρωτά το κρέας με δύο κοφτερά μαχαίρια κάνοντας το κιμά!».

- Οι ανασκαφές του Ακρωτηρίου αποτελούν τα παλαιότερα τεκμήρια για το τι έτρωγαν οι Ελληνες;

«Οχι. Υπάρχουν σκόρπια ευρήματα και από τη νεολιθική εποχή (5η και 4η χιλιετία π.Χ.) σε Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη. Ομως στο Ακρωτήρι, χάρη στο ηφαίστειο, πρώτη φορά βρέθηκαν τόσο πολλά μαζεμένα -και τόσο καλά διατηρημένα. Σκεφθείτε πως στις λάβες της Σαντορίνης υπάρχουν εγκλείσματα φυτών όπως τα φοινικόδεντρα ή οι ελιές που χρονολογούνται 60.000 χρόνια πριν από σήμερα. Και αποκαλύπτουν ένα κλίμα που δεν διαφέρει από το σημερινό. Στα πρώιμα ιστορικά χρόνια, την 5η, 4η ή 3η χιλιετία π.Χ., ο άνθρωποι άρχισαν να καλλιεργούν την ίδια αυτή άγρια χλωρίδα».

Η περίφημη μεσογειακή διατροφή έχει πολύ μακρινές ρίζες τελικά...
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
πηγή πληροφόρησης:www.enet.gr
Της ΕΥΑΝΝΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΥ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
thalia

Η χοληστερίνη, το γκρέιπφρουτ και οι αλληλεπιδράσεις του με κάποια φάρμακα

Και έτσι έγινε η πρώτη γνωριμία με το θαυμάσιο γκρέιπφρουτ με το πλήθος των ιδιοτήτων.

Το γκρέιπφρουτ ή grapefruit, είναι οπωροφόρο δέντρο της τάξης των Sapindales, της οικογένειας των Rutaceae – εσπεριδοειδών και του γένους Citrus και καλλιεργείται για τον ομώνυμο καρπό του.
Η γενετική προέλευση του γκρέιπφρουτ είναι ένα υβριδικό μείγμα.
Ένας πρόγονος του γκρέιπφρουτ ήταν το γλυκό πορτοκάλι-sweet orange- της Τζαμάικας το Citrus sinensis
Ο υβριδικός καρπός, που στη συνέχεια ονομάστηκε “ο απαγορευμένος καρπός” αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1750 από τον Αιδεσιμότατο Griffith Hughes, Ουαλό φυσιοδίφη, κληρικό και συγγραφέα.
Ο Hughes έγραψε “τη Φυσική Ιστορία των Μπαρμπάντος”, η οποία περιελάμβανε την πρώτη περιγραφή του γκρέιπφρουτ επίσης γνωστό ως “απαγορευμένα φρούτο”
Το έργο του επαινέθηκε από τον Carl Linnaeus, τα μετέπειτα όμως χρόνια θεωρήθηκε από κάποιους “επιστημονική απάτη”
Σήμερα, το γκρέιπφρουτ λέγεται ότι είναι ένα από τα “Επτά Θαύματα των Μπαρμπάντος”.
Το γκρέιπφρουτ κατέκτησε τον κόσμο όταν μεταφέρθηκε στη Φλόριντα από τον πρώτο μόνιμο, μη ιθαγενή έποικο στη χερσόνησο της κομητείας Pinellas, Odet Philippe το 1823 και έγινε γνωστό ως Safety Harbor...

read more:https://botanologia.gr/i-cholisterini-to-gkreipfroyt-kai-oi-allilepidraseis-toy-me-kapoia-farmaka/

Placido Domingo και La malagueña salerosa

ας ακούσουμε για λίγο τον διάσημο τενόρο με την θεσπέσια δραματική του φωνή να μας τραγουδά
"la malagueña salerosa"

!!!!!!!!!!!!!!!

!!!!!!!!!!!!!!!

Αιθέρια έλαια – η ψυχή των βοτάνων και των φυτών και οι ιαματικές τους ιδιότητες

Αιθέρια έλαια , η ψυχή των βοτάνων!
Βρίσκονται σε μορφή συμπυκνωμένη στα άνθη ,
στα φύλλα ,
στον κορμό ,
στον καρπό ,
στις ρίζες.
Αυτά δίνουν στο φυτό το άρωμά του και μέσα σε αυτά βρίσκεται όλη η ζωτική τους ενέργεια.
Αυτή τη ζωτική ενέργεια , μας την χαρίζουν όταν τα χρησιμοποιούμε!
Είναι ένα μεγάλο δώρο της φύσης στον άνθρωπο!
Βέβαια τα αιθέρια έλαια για να τα προμηθευτούμε ή πρέπει να κάνουμε απόσταξη του βοτάνου – δύσκολο για πολλούς από εμάς ή να τα αγοράσουμε , το οποίο είναι αρκετά δαπανηρό.
Τα αιθέρια έλαια , λοιπόν , είναι ιδιαίτερα συμπυκνωμένες ουσίες που έχουν προέρθει από απόσταξη κάποιου βοτάνου.
Το κάθε ένα έχει τις δικές του θαυματουργές ιδιότητες ,
τα δικά του ειδικά κύματα ,
την δική του ευωδιά και τον δικό του τρόπο επίδρασης στον κάθε έναν από εμάς.
Όλα όμως έχουν μεγάλη διεισδυτικότητα στον οργανισμό μας και εδώ βρίσκεται και η....
read more:https://botanologia.gr/aitheria-elaia-i-psychi-ton-votanon-kai-ton-fyton/

Αγγούρι, το ισχυρότερο ενυδατικό της επιδερμίδας μας.

Αγγούρι – ένα βάλσαμο για το δέρμα
Πολλές φορές θα έχει τύχει να ξεχάσουμε κάποια από τις γλάστρες μας χωρίς νερό,το καταλαβαίνουμε αμέσως από το μαράζωμα των φύλλων,και τρέχουμε αμέσως και ποτίζουμε την γλάστρα μας.
Και ω , του θαύματος!
Μέσα το πολύ σε μισή ώρα τα φύλλα του φυτού μας ξαναζωντανεύουν και όρθια και στητά
κοιτάζουν πάλι ψηλά το φωτεινό ουρανό!
Λοιπόν , κάτι τέτοιο παθαίνει και η επιδερμίδα μας αν την αφήσουμε χωρίς νερό.
Ας μην το ξεχνάμε.
Νερό και γνωρίζουμε πολύ καλά πως το μεγαλύτερο μέρος της γης αποτελείται από νερό.
Το 97,2% του νερού αυτού βρίσκεται στους ωκεανούς, είναι δηλαδή αλμυρό.
Μόλις το 2% βρίσκεται στους πόλους και στους παγετώνες, είναι δηλαδή πάγος και χιόνι, ενώ ακόμαμικρότερο ποσοστό το 0,6% βρίσκεται στις λίμνες, στα ποτάμια και στα υπόγειαύδατα γλυκού νερού....
read more:https://botanologia.gr/to-aggoyri-kai-oi-ischyrotates-enydatikes-toy-idiotites/

Το φως του ήλιου και η βιταμίνη D : Οι πολύτιμοι σύμμαχοι της υγείας μας

Το φως του ήλιου και η βιταμίνη D

Μελέτη επιβεβαιώνει ότι η βιταμίνη D προστατεύει από κρυολογήματα και γρίπη – Μια νέα παγκόσμια συνεργατική μελέτη επιβεβαίωσε ότι η βιταμίνης D μπορεί να μας προστατέψει από οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις.

Η μελέτη, μιας μετα-ανάλυσης 25 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών, στις οποίες είχαν πάρει μέρος περισσότερα από 11.000 δημοσιεύθηκε στο The BMJ.

“Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η βιταμίνη D είναι κρίσιμη για την υγεία των οστών και των μυών”, δήλωσε ο Carlos Camargo του Τμήματος Επείγουσας Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης (MGH), συγγραφέας της μελέτης.

“Η ανάλυσή μας όμως διαπίστωσε ότι βοηθά το σώμα να καταπολεμήσει και την οξεία αναπνευστική λοίμωξη, η οποία είναι υπεύθυνη για εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο.”

Μέρα με την μέρα όλο και πληθαίνουν οι έρευνες οι οποίες αποδεικνύουν τα τεράστια οφέλη του ηλιακού φωτός και κατ επέκταση της βιταμίνης D για την υγεία μας.

Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν ερευνητές με επικεφαλής τον διακεκριμένο δερματολόγο Richard Weller “Υπάρχει μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων και των θανάτων από όλες τις αιτίες με αυξημένη έκθεση στον ήλιο.

Φαίνεται ότι το φως του ήλιου αλλάζει τον τρόπο που συμπεριφέρονται τα γονίδιά μας.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Cambridge έδειξαν ότι η έκφραση του 28% των γονιδίων αλλάζει, ανάλογα με την εποχή”...

read more:https://botanologia.gr/to-fos-toy-ilioy-kai-i-vitamini-d-oi-polytimoi-symmachoi-tis-ygeias-mas/

Τα υψηλής απορροφήσιμης μορφής αντιοξειδωτικά του κρόκου των αυγών

Ο κρόκος των αβγών περιέχει σε ικανοποιητικές  ποσότητες τα  καροτενοειδή lutein και zeaxanthin

Ξέρετε ότι τρώγοντας αυγά μπορούμε να διατηρήσουμε υγιή την όρασή μας μέχρι τα 80 χρόνια μας ,  διότι ο κρόκος των αβγών περιέχει σε ικανοποιητικές  ποσότητες τα  καροτενοειδή λουτεΐνη και ζεαξανθίνη , τα οποία είναι αντιοξειδωτικά υψηλής απορροφήσιμης μορφής;

Μολονότι η συνολική συγκέντρωση των καροτενοειδών σε έναν κρόκο αβγού μπορεί να είναι μέτρια σε σχέση με άλλες πηγές – όπως το σπανάκι – η βιοδιαθεσιμότητα τους είναι πολύ υψηλή.

Τα καροτενοειδή αυτά μειώνουν τον κίνδυνο εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας και του καταρράκτη που είναι συνυφασμένα με τις μεγάλες ηλικίες και που είναι η κύρια αιτία τύφλωσης στους ηλικιωμένους.

Τα συμπεράσματα των μελετών έδειξαν

1) ότι τρώγοντας έξι αυγά την εβδομάδα για δώδεκα εβδομάδες αυξήθηκαν τα επίπεδα ζεαξανθίνης στο αίμα καθώς και η οπτική πυκνότητα των χρωστικών της ωχρής κηλίδας...

read more:https://botanologia.gr/ta-ypsilis-aporrofisimis-morfis-antioxeidotika-toy-krokoy-ton-aygon/